Сібір жарасы дегеніміз не?

Ағымдағы жылы Қазақстан Республикасында сібір жарасы ауруының 1 жағдайы тіркелді. Халыққа жұқтыру көзі болған- ауру ұсақ мүйізді мал, ал жұқтыру себебі – жеке қорғаныс құралдарын қолданбай союға және етті бөлуге қатысу.

Елде сібір жарасы жағдайларының жыл сайынғы тіркелуін ескере отырып, сіз мыналарды білуіңіз керек:  

Сібір жарасы – жануарлар мен адамның аса қауіпті жұқпалы ауруы. Қоздырғыш  – Bacillus тұқымдасының бактериясы, Bacillus anthracis түрі. Сібір жарасы ежелгі заманнан бері белгілі, жойқын эпизоотия түрінде болған.

Ұсақ және ірі қара мал, буйвол, түйе, піл, бизон, жылқы, аң терісі, бұғы мен жабайы тұяқтылар ауруға ең сезімтал, шошқалар мен етқоректілер аз сезімтал.

Қоздырғыш жануардан адамға қалай беріледі?

Адамды жұқтыру ауру жануарларды күту кезінде, оларды сою, терісін алу, етін бөлу, етті аспаздық өңдеу, мәйіттерді жинау және жою процесінде, залалданған шикізатты сақтау, тасымалдау, бастапқы өңдеу және сату кезінде орын алады. Сондай-ақ, адам ластанған топырақпен және ауамен байланыста, жәндіктердің шағуы арқылы ауырып қалуы мүмкін.

Сібір жарасының белгілері қандай?

Жұқтырған адамның қанында көптеген сібір жарасы бактериялары пайда болады, сондықтан ауру клиникасы инфекциялық-уытты шокпен ұсынылған. Науқастарда бас ауруымен, дене температурасының 40 градусқа дейін көтерілуімен, безгегімен және бірнеше күннен кейін температураның қалыптыдан күрт төмендеуімен бірге жүретін қатты интоксикация байқалады. Теріде диаметрі 15 мм жететін жаралар пайда болады. Аурудың сирек кездесетін ішек және өкпе түрлерінде қанмен жөтел, ентігу, іштің ауыруы, жүрек айну, құсу, диарея байқалады.

Сібір жарасы адамдар үшін неге қауіпті?

Адамда сібір жарасы ауыр жүреді, өлімге әкелуі мүмкін. Жұқтырған науқастарды ұзақ зерттеу және бақылау барысында адамда аурудың клиникалық көріністерінің әртүрлі формалары анықталды-тері формасы, ішек және өкпе локализациясы, септикалық даму формалары. Адамдардағы ауру көбінесе теріге әсер етеді және кейде сібір жарасы сепсисімен қиындайды.

Назар аудару керек жануарлардағы аурудың белгілері!

Ірі қара мен жылқының жіті ағымы жиі кездеседі. Септикалық түрінде температура көтеріледі, апатия пайда болады, өнімділік төмендейді, бас, мойын және кеуде қуысы ісінеді. Жануардың өлімі бірнеше сағат ішінде болуы мүмкін. Ішек түрінде апатия, тамақтан бас тарту, қанды диарея және құсу, тимпания, ауру ұстамаларын байқауға болады. Карбункулоз түрінде жылқылар мен ірі қара малдың басында, кеудеде, иықта, іште және дененің басқа бөліктерінде ыстық, тығыз, ауыратын ісіктер пайда болады, олардың ортасында тіндердің өлімі байқалады. Шошқаларда ол ангина түрінде жүреді-асимптоматикалық, өзгерістерді тек тән белгілері бойынша ұшаларды ветеринариялық-санитариялық сараптау кезінде анықтауға болады. Бұл жағдайда инфекция септицемия сипатына ие емес, дене температурасы аздап көтеріледі.                                     

Адамдарды сібір жарасына қарсы қорғау үшін қандай шаралар қолдану керек?

Сібір инфекциясының алдын алу үшін қажетті шаралар:
— мал күтімі және мал шаруашылығы өнімдерімен байланыс кезінде жеке гигиена ережелерін сақтау;
— өлген жануарлардың мәйіттерін өз бетінше кәдеге жаратуға болмайды; Жануарлар сібір жарасынан өлген жағдайда жануарлардың өлекселері өртеніп, олардан алынған тамақ өнімдері жойылуға тиіс;
— ветеринариялық мамандарға аурудың, жануарлардың мәжбүрлі союының немесе өлімінің әрбір жағдайы туралы хабарлау қажет;
— арнайы ветеринариялық бақылаудан өтпеген және сатуға тиісті рұқсаты жоқ ет және жануарлардан алынатын басқа да өнімдерді кездейсоқ адамдардан сатып алмау.

Есіңізде болсын! Көрсетілген ұсыныстарды қатаң орындау ғана шаруашылықтар мен аулаларда сібір жарасының пайда болуын және таралуын болдырмайды, адамдардың денсаулығын сақтауға мүмкіндік береді.

 

А.Баймухаметова - депаратменттің бөлім басшысы