Қарағанды облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті кенелердің белсенділік маусымының басталуына байланысты табиғатта болу кезінде қауіпсіздік шараларын сақтау қажеттігі туралы хабарлайды.
Адам өзін кене шағудан қорғау үшін не білуі керек және кене денеге енген жағдайда не істеу керек?
Иксод кенелері қауіпті жұқпалы және паразиттік аурулардың тасымалдаушысы бола алады: туляремия, Конго-Қырым геморагиялық қызбасы, кене энцефалиті және боррелиоз, Лайм ауруы және тағы басқалары. Бұл аурулардың нәтижелері мүгедектікке немесе өлімге әкелуі мүмкін.
Облыс аумағында кенелер барлық жерде кездеседі және тек табиғи биотоптардың аумағында ғана емес, сонымен қатар қалалық саябақтар, скверлер, саяжайлар, қала маңындағы коттедждерде де кездеседі. Көпжылдық эпидемиологиялық бақылаулардың деректері бойынша облыстың 8 аумағында туляремияның табиғи ошақтары бар, тарихи мәліметтер бойынша 3 аумақта кене энцефалитінің ошақтары бар. Кенелер вирустарды өмір бойы сақтайды және оны ұрпағына береді. Адамға инфекция жұқтырған кене тістесе, оны алып тастау және жәндікті өлтіру кезінде орын алуы мүмкін.
Адамдар кене шабуылына тек көктем мен жазда ғана емес, күзде де ұшырайды. Мысалы, 2022 жылғы маусымда кене шабуылдарының 25%-ы күз айларында (қыркүйек, қазан) болды. Зардап шеккендердің 80%-дан астамы елді мекеннен тыс жерлерде кене шабуылын байқаған.
Осы қауіпті қансорғыштардан қалай қорғануға болады?
Ең алдымен, адам өз денесін олардың шағуынан қорғауға назар аударуы керек:
- табиғатта болған кезде кенелердің денеге жорғалауын қиындату үшін денеге жабық киім кию керек,
- репеллентті препараттарды қолдану;
- шөпке отыру немесе жату кезінде ерекше сақ болу;
- киімді шешіп алу арқылы өзін-өзі және өзара тексеру жүргізу. Сондай-ақ, серуендеу кезінде бірге жүретін үй жануарларын (иттерді) тексеріп, теріге енген кенелерді алып тастау керек;
- гүлдерді, сыртқы киімдерді және кенелер болуы мүмкін басқа заттарды үйге әкелуге болмайды;
- теріге енген кене анықталған жағдайда кенені жою және алдын алу шараларын жүргізу мақсатында медициналық мекемеге хабарласыңыз. Кенені өздігінен алып тастаған жағдайда, кененің тұмсығымен бірге толығымен алынғанына көз жеткізіңіз, ұсақталмайды. Кененің енген орнын кез-келген спиртті ерітіндімен өңдеңіз. Алынған кенені зерттеу үшін зертханаға апарыңыз. Ағзадағы кез-келген өзгерістермен дереу медициналық мекемеге хабарласыңыз.
Есіңізде болсын, тек жеке профилактика шараларын сақтау, кене теріге енген жағдайда ерте медициналық көмекке жүгіну иксод кенелерімен берілетін аурулардың алдын алуға ықпал етеді.