Жел шешегі – инфекция туралы не білу керек?

Жел шешек - өткір вирустық инфекция, ол теріде және шырышты қабаттарда сұйықтықпен толтырылған көпіршікті бөртпелермен көрінеді, қышумен бірге жүреді.  

Жел шешек - балалық шақтағы ең көп таралған аурулардың бірі. Негізінен 1 жастан 14 жасқа дейінгі балалар ауырады. Аурудың көбеюі күзгі-қысқы кезеңде байқалады.    

Инфекцияның таралу көзі - науқас адам. Жел шешек жоғары жұқпалы ауру. Инфекция ауа тамшылары арқылы, жөтелгенде, түшкіргенде, сөйлескенде, қоздырғыш көп мөлшерде бөлініп, айтарлықтай қашықтыққа таралады. Вирустың таралуы, оның үлкен құбылмалылығына байланысты, қабаттан қабатқа, 20 метрге дейін жетуі мүмкін. Вирустың жүктілік кезінде анадан ұрыққа берілуі де мүмкін.

Инфекциядан бастап алғашқы белгілер пайда болғанға дейін кем дегенде 10 күн және 21 күннен аспайды. Науқас адам бөртпе пайда болғанға дейін бір күн бұрын жұқпалы болады және бөртпенің барлық элементтері қабықпен жабылғанша (әдетте 7-10 күн) жұқпалы болып қалады.

Ауру әлсіздіктен, дене температурасының 37,5–38,5 С дейін көтерілуінен, жалпы әлсіздіктен, бөртпенің алғашқы элементтерінің пайда болуынан басталады. Тәбеттің төмендеуі байқалады, балалар мазасыз болады. Теріде бөртпенің дақты-папулярлы элементтері пайда болады, содан кейін олар көпіршіктерге айналады. Шамамен бір күннен кейін көпіршік өздігінен ашылады, оның орнында ылғалданып тұрған эрозия қалады, ол бірнеше сағаттан кейін қабыршықпен жабылады.

Қызылша, қызамық, скарлатина бөртпелерінен айырмашылығы, жел шешек бөртпесі тек теріде және шырышты қабаттарда ғана емес, бас терісінде де пайда болады. Дене температурасы әдетте 3-5 күнде қалыпқа келеді, ал қыртыстар 7-14 күннен кейін жоғалады.   Бөртпенің кейбір элементтері кейде іріңдеп, қалғандарына қарағанда әлдеқайда ұзағырақ жазылуы мүмкін және қыртыстың түсуінен кейін қызыл дақ немесе терідегі тыртықтар қалады.

Қалпына келтіру бөртпелерден бастап 10-шы күннен ерте емес болады.  Жел шешектен айыққаннан кейін тұрақты иммунитет қалыптасады, инфекцияның қайталануы өте сирек кездеседі.   

Ересектердегі жел шешек әлдеқайда ауыр жүреді, ол интоксикацияның айқын белгілеріне байланысты (безгегі, бас ауруы, жүйке жүйесінің бұзылуы) асқынулардың дамуына, тіпті өлімге әкелуі де мүмкін. Жел шешегінің ең қауіпті асқынулары - пневмония, энцефалит, гепатит сияқты ішкі органдар мен мидың зақымдануы.

Жел шешекпен ауыратын жүкті әйел дәрігердің мұқият бақылауды қажет етеді. Инфекция әйелдің өзі үшін де, ұрық үшін де қауіпті. Жел шешек көру патологиясын, ұрықтың психикалық және физикалық дамуын кешіктіруі мүмкін.

 Алдын алу шаралары

Егер отбасында біреу ауырып қалса, онда сіз міндетті түрде дәрігерді шақыруыңыз керек. Ең бастысы - бұл ауруды уақытында тану және асқынулардың алдын алу.

Алдын алу мақсатында:

- науқаспен байланысты шектеңіз;

- қорғаныс маскасын қолданыңыз;

- науқасқа жеке ыдыс-аяқ, төсек-орын, гигиеналық керек-жарақтарды бөлу қажет;

- науқастың киімдері мен төсек-орындарын бөлек жуу;

- қайталама инфекцияның қосылуын болдырмау үшін науқастың қолын, киімін және төсек-орындарын таза ұстау;

- үй-жайларды жиі ылғалды тазалау және желдету, өйткені жел шешегі вирусы сыртқы ортада тұрақсыз;

- кварц шамын қолданыңыз;

- қатынастағы адамдарға иммунитетті арттыру үшін витаминдік кешендерді қабылдау қажет.