Қышыма - бұл жеңіл қарауға тұрарлық ауру емес: оның алғашқы белгілерінде сіз дерматологпен кеңесуіңіз керек. Бұл ауру ең көп таралған және жұқпалы паразиттік аурулардың бірі болып саналады және оны қышыма кенесі тудырады. Сондықтан, егер адам кешкі немесе түнгі қышуды сезінсе және тері сыртқы түрі өзгерсе – бұл алғашқы дабыл деп түсініңіз.
Айта кету керек, әлемде қышыма ауруының статистикасы әдеуір нашар көрінеді: жыл сайын шамамен 300 миллион жағдай тіркеледі. Ауру қазірдің өзінде ауырған адамнан берілуі мүмкін және оның терісінде қышыма жолдары неғұрлым көп болса, соғұрлым кенелер денеге көбірек қонады. Аурудың одан әрі таралу мүмкіндігі соғұрлым жоғары болады.
Бірінші кезекте тәуекел тобына кімдер жатады? Кешке және түнде тікелей және тығыз байланыста болғандар - бұл отбасы мүшелері. Бұл бір бөлмеде, мысалы, жатақханада тұратындар. Бұл бір палатада емделетіндер. Сонымен қатар, қышыма жанама байланыс арқылы берілетін жағдайлар бар – мысалы, егер адамдар қоғамдық душ немесе монша қолданған болса.
Қышыманың алғашқы белгілері қышу мен бөртпе болып табылады, ал бөртпе бет пен басынан басқа бүкіл денеде пайда болуы мүмкін. Егер қышу кешке және түннің бірінші жартысында сезілсе, бұл аурудың негізгі белгісі.
Бала қышымамен ауырған кезде оның денесінде ауру кең таралады - қышыма жолдары саусақтардың арасында, білектерде, шынтақ шұңқырларында, қолтықтарда, іште пайда болады. Сонымен қатар, сыртқы жыныс мүшелері, тіпті аяқтың табандары да зардап шегуі мүмкін. Ауру кезінде тері мөлдір көпіршіктермен, қыртысы бар кішкентай қызыл ісінулермен, 6 миллиметрге дейін ойықтармен жабылған түрде көрініс береді. Егде жастағы адамдарда қышыма сирек көрінеді: теріде көріністер аз, бірақ терінің жиі тырналуына байланысты қанды қыртыстар пайда болуы мүмкін.
Өзіңізді қышымадан қалай қорғауға болады? Бірінші қадам қарапайым, бірақ әділ: жеке гигиенаны сақтау. Егер адам ауырып қалса – қоршаған ортамен байланысын тоқтатып, дәрігерді шақырып, емделу керек: сіз ұжымда– жұмыста, оқуда-толық қалпына келгенше бола алмайсыз. Әрине, медициналық ұйымдар халыққа ауру кезінде көмектеседі: оларда эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша қышыманың бар-жоғына медициналық тексеру жүргізіледі.
Мысалы, білім беру объектілерінің оқушыларын тоқсан сайын және демалыстан кейін, мектеп жанындағы және қала сыртындағы сауықтыру лагерьлеріне барған кезде ұзақ уақыт болмағаннан кейін тексеруге жатады. Мектеп-интернаттарда оқитын және тұратын балаларды апта сайын тексеруден өтеді.
Қызмет көрсету саласының қызметкерлері – профилактикалық тексерулер кезінде, стационарларда емделіп жатқан пациенттер, су спорт түрлері, шығыс жекпе – жегі және күрес бойынша топтарға баратын адамдар-спорт секцияларына түсу кезінде медициналық тексеруге жатады (бұдан әрі олар жылына бір рет осындай тексеруден өтуі тиіс). Осы ретте, білім беру ұйымдарының қызметкерлері үшін – жылына бір рет, міндетті медициналық тексеруден өту кезінде тексеру қажет.
Өзіңізді қышымадан қалай қорғауға болады? Науқас байланыста болған заттарды, киімдерді, ойыншықтарды, жиһаздарды және басқа заттарды дезинфекциялау маңызды. Мұнда термиялық әдістер немесе кенеге қарсы арнайы құралдар көмектеседі, ал егер жұмсақ ойыншықтар туралы айтатын болсақ, оларды өңдеуден кейін паразиттерді толығымен жою үшін 3-5 күн бойы жабық полиэтилен пакетке салу керек.
Егер адам қышымамен ауырса, ауруға қайтадан шалдықпау үшін емдеуден кейін де диспансерлік бақылауды жалғастыру маңызды. Дәл осындай шараларды науқаспен байланыста болғандар да сақтауы керек: өкінішке орай, бұл ауру әлеуметтік – экономикалық әл-ауқатқа қарамастан кез-келген адамға жұғуы мүмкін.