Құс тұмауы - бұл құстарда жиі кездесетін тұмау штамдарынан туындаған вирустық инфекция. Инфекция өте жұқпалы және ол құстарға, соның ішінде тауықтарға, үйректерге және күркетауықтарға берілгенде, олар ауырып өледі. Құс тұмауы дегеніміз - ең алдымен құстарды жұқтыратын тұмау вирустарының жиынтығы. Сирек жағдайларда бұл құс вирустары басқа түрлерді, соның ішінде адамдарды жұқтыруы мүмкін. Құс тұмауының көптеген вирустары адамдарға әсер етпейді.
Құстардың барлық түрлері құс тұмауымен ауыруы мүмкін, дегенмен кейбір түрлері басқаларға қарағанда аз сезімтал. Құс тұмауы жабайы құстар арасында эпидемия тудырмайды және оларда симптомсыз өтеді, бірақ үй құстары арасында ауыр ауру мен өлімге әкелуі мүмкін.
Адамның инфекциясының негізгі қауіп факторы жұқтырған тірі немесе өлі үй құстарымен немесе ластанған ортамен тікелей немесе жанама байланыстан болады. Сондай-ақ, ауру жұқтырған үй құстарының қаңқаларын сою, жұлу және өңдеу, сондай-ақ оларды тұтынуға дайындау, әсіресе үйде, қауіп факторлары болып табылады.
Құс тұмауының инкубациялық кезеңі әдеттегі тұмауға қарағанда ұзағырақ: 2-8 күн (әдеттегі тұмаудың 2-3 – тен айырмашылығы), 17 күнге дейін (ДДҰ мәліметтері бойынша, ауру өршуін тергеу кезінде 7 күн).
Бастапқы белгілерге жоғары температура, әдетте 38 С-тан жоғары және тұмауға ұқсас басқа белгілер жатады. Кейбір науқастарда ерте симптом ретінде диарея, құсу, іш пен кеуде аймағындағы ауырсыну, мұрын мен қызыл иектен қан кету тіркелді.
Құc тұмауының алдын алу шаралары
Құс тұмауының алдын алу келесідей, әсіресе балалармен ауру/өлі құспен байланысын болдырмау, үйде құс өнімдерін сақтаудан аулақ болу керек. Байланыс болған жағдайда жеке қорғаныс құралдарын қолданыңыз және қолыңызды жиі жуыңыз.
Аурудан қайтыс болған құспен ауру басталғанға дейін 7 күн ішінде байланыста болған адам жақын жердегі медициналық мекемелерге келген жеріне шұғыл түрде жүгінуі керек.