Оба – өте қатерлі, аса қауіпті жұқпалы ауру
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, биыл Африка құрлығында оба ауруы тіркелді – Конго Демократиялық Республикасында екі жүзден астам жағдай, олардың 6-ы өліммен аяқталды.
Қазақстан Республикасының аумағында оба бойынша қолайлы эпидемиологиялық жағдай сақталуда. Осыған қарамастан, республиканың обаға қарсы қызметі жылына екі рет елді мекендердің, оның ішінде біздің облыстың шекара маңындағы 26000-31000 шаршы метр аумақта эпизоотологиялық зерттеу жүргізеді.
Сонымен, кеміргіштерді зерттеу кезінде Қызылорда облысының обаға қарсы күрес станциясының Жосалы бөлімшесімен 2017-2018 жылдары Ұлытау ауданының киік және Темекібұлақ елді мекендері ауданында обаның эпизоотологиялық ошағы анықталды, обаның эпизоотиясын болдырмау мақсатында қорғаныш аймақтары құрылды, 8 шаршы км алаңда бүргеге қарсы далалық дезинсекция жүргізілді.
Соңғы 2019-2022 жылдары дала жиындарында оба қоздырғышы анықталған жоқ. Дегенмен, халық арасында обамен аурудың алдын алу мақсатында 2019 жылдан бастап жұмыскерлер, оба эпизоотиясының бұрын белгіленген ошағына жақын орналасқан елді мекендердің тұрғындары арасында вакцинация жүргізіледі.
Оба - карантиндік инфекциялар тобының аса қауіпті жіті табиғи-ошақтық инфекциялық ауруы. Аурудың қоздырғышы - оба таяқшасы-энтеробактериялар тұқымдасының қозғалмайтын грам-теріс бактериясы.
Табиғаттағы обаның негізгі тасымалдаушылары - кеміргіштер, мысалы, үлкен қоңыздар, гоферлер, қалалық жағдайда – егеуқұйрықтар.
Аурудың кеміргіштерден адамға таралуының негізгі жолы – паразит етуші ауру жұқтырған бүргелердің тістеуі арқылы беріледі. Ауру жұқтырған жануармен тікелей байланыста болу, обамен ауыратын жануарлардың термиялық өңделмеген етін жеу, ауа-тамшылары арқылы да берілуі мүмкін.
Обаның пайда болу қаупі адамда обаның табиғи ошағының жанында тұрған жағдайда ғана пайда болады.
Инфекцияның ену жолына байланысты обаның бубонды және өкпе формалары бөлінеді.
Оба ауруымен науқастың жағдайы күрт нашарлайды: жедел безгекті жағдай дамиды. Ерекше белгілер - бұл кенеттен қызба, қалтырау, бас ауруы және дененің ауыруы, әлсіздік, жүрек айну және құсу пайда болады. Сондай-ақ, жүйке жүйесінің бұзылуы байқалады, жүрек-тамыр жеткіліксіздігі құбылыстары артады.
Бубонды обамен ауырғанда лимфа түйіндері де пайда болуы мүмкін,
Обаның өте жоғары жұқпалы болуын, көші-қон процесінің жандануын, климаттың өзгеруін ескере отырып, обаның таралу қаупі артады.
Осыған байланысты, облыс аумағында жыл сайын обаның таралуының алдын алуға бағытталған профилактикалық іс-шаралар жүргізіледі. Облыстың медицина қызметкерлерінің кәсіби білімдерін жетілдіру мақсатында жыл сайын оқу-жаттығу және семинар сабақтары өткізіледі. Медициналық мекемелердің обамен күресуге дайындығы тексеріледі, обаға қарсы қорғаныш костюмдерін қолданудың дұрыстығы бағаланады. Халық арасында обаның алдын алу бойынша санитариялық түсіндіру жұмыстары тұрақты негізде жүргізіледі.