Ішек иерсиниозы: ауру белгілері және алдын алу

Ішек иерсиниозы - бұл тағамдық жолмен берілетін және интоксикациямен, асқазан-ішек жолдарының, тірек-іс-қимыл аппаратының, терінің басым зақымдалуымен сипатталатын жұқпалы ауру.
Адамдар үшін иерсиниоздың негізгі тасымалдаушылары - кеміргіштер, иттер, мысықтар, шошқалар, ірі қара, құстар, қояндар және т.б. йерсиниоздың берілу факторлары-тамақ (сүт, жемістер, көкөністер, ет және т. б.) және микробтармен ластанған су болып табылады. Адам жануарлардан тек байланыс арқылы ғана емес, сонымен қатар фекальды-ауыз (тамақ) жолмен де жұқтырады (яғни, жануарлардың секрецияларымен ластанған өнімдер мен суды тұтынған кезде), бұл көп жағдайда жиі кездеседі.
Сонымен қатар, иерсиниоздың тағы бір жұқтыру көзі иерсиниоз қоздырғышын нәжіспен сыртқы ортаға шығаратын адамдар (ауру немесе симптомсыз тасымалдаушылар) да болуы мүмкін.

Иерсиниоздың негізгі белгілері: іштің ауыруы, жүрек айну, құсу, жалпы әлсіздік, еңбекке қабілеттіліктің төмендеуі, бұлшықет ауыруы, безгек, қалтырау, диарея, бірлескен ауырсыну, алақан мен табандарға бөртпелердің шығуы бірақ бұл патологияға қатаң түрде тән емес.

Иерсиниоз ауруының алдын алу үшін көкөністерді, жемістерді және басқа да өнімдерді сақтау, тамақ дайындау ережелерін, сондай-ақ жеке бас гигиенасын сақтап, алдын-алу шараларын сақтаған жөн:
• тамақ өнімдерін сақтауға арналған үй-жайларды кеміргіштер мен құстардың енуінен қорғау қажет;
• жаңа егіннің көкөністері мен жемістерін ұзақ уақыт сақтау үшін үй –жай дайындау қажет: жеміс-көкөніс өнімдерін қысқы көкөністердің қалдықтарынан сақтау үшін орын босату, дезинфекциялау құралдарымен өңдеу, стеллаждар мен ыдыстарды кептіру; одан әрі - көкөністер мен жемістерді сақтау орындарын таза ұстау;
• бүліну белгілері бар көкөністерді, жемістер мен жидектерді сатып алуға, сақтауға және жеуге болмайды;
• салаттар мен басқа да шикі тағамдарды дайындау үшін көкөністер мен жемістерді мұқият таңдап, жуып, аршып алу керек;
• салаттар дайындау кезінде жаңа қырыққабат, сәбіз, пиязды мұқият өңдеу керек. Шалқан, көк жапырақ, пиязды мұқият сұрыптап, суға салып алған жөн, содан кейін ағынды сумен шаю керек;
• тұтынуға дайын өнімдер мен тағамдарды шикі өнімдерден (ет, құс еті, жұмыртқа, балық, көкөністер мен жемістер) бөлек сақтау керек;
• шикі және дайын өнімдерді өңдеу үшін бөлек асүй ыдыстарын (тақтайлар, пышақтар, тостағандар) пайдалану қажет;
• көкөніс салаттарын қолданар алдында бірден дәмдеу керек;
• ет, құс еті және басқа да жануарлардан алынатын өнімдер жеткілікті термиялық өңдеуден (пісіру, қуыру, толық дайын болғанға дейін бұқтыру) өткізілуі керек;
• тұтыну үшін сапалы ауыз (қайнатылған немесе бөтелкеде, зауыттық қаптамада оралған) суды пайдалану қажет.