Мектептерде сабақ кестесін құру кезінде қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар
Оқушылардың салауатты өмір салтын қалыптастыру ең алдымен, оқу процесінде жүзеге асырылады. Яғни, мектептерде әр оқу тоқсанында немесе оқудың жартыжылдығында күндер мен апталар бойынша оқу кестесі құрылады. Мектепте оқушылардың сабақ кестесі күн тәртібіне сәйкес болуы қажет, ал оқу процесін ұйымдастыру барысында оқушы денсаулығы барынша ескерілуі тиіс және демалу кезеңімен алмастырып отыру, оқушылардың денсаулығына мол әсер етеді. Оқушының тез шаршауы, үлгірмеуі, берілген тапсырманың кең көлемде болуынан байқалады. Осыған орай сабақ кестесін құру барысында негізгі гигиеналық талаптар ескерілуі тиіс.
Сабақ кестесіне қойылатын талаптар Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы №ҚР ДСМ-76 бұйрығымен бекітілген "Білім беру объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына сәйкес регламенттеледі. Жалпы білім беретін ұйымдағы сабақтың ұзақтығы 45 минуттан аспауға тиіс. Бірінші сыныптарда оқу жүктемесін біртіндеп арттыра отырып, оқу сабақтарының "сатылы" режимі қолданылады. Қыркүйек айында үш сабақ 35 минуттан, қазан айынан бастап 45 минутқа дейін жоспарланады. Сабақтарда дене шынықтыру минуттары мен көзге арналған жаттығулар өткізілуі тиіс. Бастауыш мектептерде қосарланған сабақтар өткізуге жол берілмейді. Сабақ кестесін құру кезінде оқушылардың күн мен апта ішінде ақыл-ой қабілетінің динамикасы ескеріледі және қиындық бойынша пәндерді саралау кестесі қолданылады. Саралау кестесіне сәйкес, математика, орыс тілі (қазақ тілінде оқытатын мектептер үшін), қазақ тілі (қазақ тілінде оқытпайтын мектептер үшін) - 11 балл; ал шет тілі, шет тілінде оқытатын пәндер - 10 балл; физика, химия, информатика, биология пәндері - 9 балл ең жоғары балл болып табылады.
Жоғары оқу жүктемесі, әдетте, ең жоғарғы өнімділік күндеріне сәйкес келуі керек (сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі күндеріне). Жалпы білім беретін ұйымдардың барлық түрлерінің оқушылары үшін сабақтар арасындағы үзілістердің ұзақтығы кемінде - 5 минуттан, үлкен үзіліс ( 2 немесе 3 сабақтан кейін) - 30 минутты құрайды. Бір үлкен үзілістің орнына екінші және төртінші сабақтардан кейін әрқайсысы 15 минуттан екі үзіліс жасауға рұқсат етіледі. Үзілістер барынша таза ауада, ашық ойын алаңдарында жүзеге асырылуы қажет. Тиімді өткізілген үзілістер сабақта пайда болған физиологиялық шаршауды жеңілдетеді және оңтайландырады, баланы келесі сабаққа дайындайды.
Осылайша, егер оқу жүктемесінің режимі гигиеналық талаптарға сәйкес келсе, онда ол оқушының шамадан тыс жүктеменің болуын алдын-алуды қамтамасыз етеді.