Жеміс (көкөніс) шырын өнімдерінің қауіпсіздігі
Қазіргі уақытта дүкен сөрелерінде тұтынушыларға отандық және шетелдік шырын өнімдерінің кең таңдауы ұсынылған.
Шырындар – бұл физикалық әсер ету арқылы жеуге жарамды піскен жемістердің (көкөністердің) бөліктерінен алынған сұйық тамақ өнімі. Шырындар тікелей сығылған, жаңа сығылған, қалпына келтірілген, қойытылған болып келеді. Қазақстан Республикасының аумағында шырын өнімі Кеден одағы комиссиясының «Жемістер мен көкөністерден жасалған шырын өнімдеріне арналған техникалық регламент» (КО ТР 023/2011) шешімімен бекітілген Кеден одағының техникалық регламентімен бақыланады. Жетісу аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының мамандары жоспарға сәйкес сауда орындарында өнімдердің, соның ішінде шырын өнімдеріне қауіпсіздігі мониторингін жүргізеді.
Шырын өнімдерін сатып алу кезінде өнімнің құрамына назар аудару керек. Нағыз пакеттелген шырын жемістерден немесе көкөністерден алынған табиғи өнім болуы керек. Оның кейбіреулері ұнтақтан тұрады, бірақ шырындар мен балшырындарды өндіруде бояғыштарды, консерванттар мен хош иістерді қолдануға қатаң тыйым салынады. Барлық тағамдық қоспалар, егер олар өнімді өндіруде қолданылса, оның құрамында міндетті түрде көрсетілуі керек. Өнімнің қаптамасында құрамын табыңыз. Онда барлық компоненттер аталған, сондай-ақ дәмдеуіштер, мысалы тұз, егер қызанақ шырынына қосса. Қаптамада жарамдылық мерзімі көрсетілген. Оны өндіруші өзі орнатады, орташа есеппен – бір жыл. Сондай-ақ, қаптаманы ашқаннан кейін өнімді қалай сақтау керектігі туралы ақпарат болуы керек.
Сатылымға дейінгі және сатылғаннан кейінгі ақаулардың себептері қоймаларда шырынды сақтау кезінде пайда болатын физика-химиялық және микробиологиялық процестер болып табылады. Алайда, бұл процестер технологиялық режимнің бұзылуынан туындауы мүмкін және сақтау кезінде көрінеді. Мысалы, залалсыздандырылған шырындардың микробиологиялық бұзылуы өнімді немесе қаптаманы стерильдеу температурасының сақталмауынан немесе тұтынушы қаптаманы ашқан кезде герметизацияның бұзылуынан туындауы мүмкін.
Сондықтан кез-келген шырын өнімдерін сатып алғанда сақ болыңыз, оның сыртқы түріне, жарамдылық мерзімі мен құрамына назар аударыңыз. Сақтау мерзімі өтіп кеткен немесе сапасы күмәнді шырын өнімдердің сатылып жатқанына куә болсаңыз, азаматтық ұстанымыңызды көрсетіңіз! Алматы қаласының аумақтық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау басқармаларына немесе тікелей Департаментке (Жібек жолы даңғылы, 5, тел. 3823628) хабарласыңыз.