Іш сүзегі
Іш сүзегі - ауыр жұқпалы ауру тропикалық және субтропикалық белдеу елдеріне, әсіресе сумен жабдықтаудың нашар және санитарияның төмен деңгейі кезінде аса тән, безгек пен улану белгілері байқалады.
Іш сүзегінің қоздырғышы Salmonella typhi бактериясы болып табылады. Инфекция адамнан адамға су, тамақ өнімдері арқылы немесе ластанған беттермен жанасқанда беріледі. Жеке гигиена ережелерін қатаң сақтау кезінде жұқтыру қаупі барынша азаяды.
Іш сүзегінің негізгі себебі ауыз қуысы арқылы адам ағзасына инфекцияның енуі болып табылады. Бұл жиі:
• құрамында Salmonella typhi бактериялары бар қайнатылмаған суды ішу;
• залалданған су айдынында шомылғанда;
• құрамында патогенді бактериялар бар тамақ өнімдерін - сүт және сүт өнімдерін, ұйыма, нашар ысталған фаршты, жуылмаған көкөністер мен жемістерді тұтынған кезде;
• инфекция жұқтырған адамның сілекейі, зәрі немесе нәжісі қалған беттермен байланыста болған кезде орын алады.
Іш сүзегі аурудың сатысына, улану дәрежесіне байланысты әртүрлі клиникалық көріністерді қабылдайды.
Науқастарды емдеу инфекцияның таралуының алдын алу және асқынулардың алдын алу үшін жұқпалы стационарда ғана жүргізіледі. Диетаны сақтай отырып және сұйықтықты жеткілікті тұтынумен төсек режимі көрсетілген, бұл улану белгілерін азайтуға және ағзаның сусыздану қаупін азайтуға мүмкіндік береді.
Іш сүзегінің алдын алу спецификалық және спецификалық емес деп бөленеді. Спецификалық емес профилактикаға санитариялық-гигиеналық жағдайларды жақсарту, суды тазалау мен тамақты өңдеуді мұқият бақылау, қолды үнемі жуу (әсіресе қоғамдық дәретханаларға және адамдар көп жиналатын орындарға барғаннан кейін) жатады.
Спецификалық алдын алуға вакцинация жатады.
Кәріз және тазарту құрылыстарының қызметкерлері және инфекциялық аурулардың табиғи ошақтарында тұратын және жұмыс істейтін халық вакцинациялауға жатады. Вакцинациядан кейінгі иммунитет үш жыл бойы сақталады.
Ерейментау ауданында 20 жылдан астам уақыт бойы іш сүзегі ауруы тіркелген жоқ.