Жалпы, нан-бұл біздің денемізге қуат беретін көмірсулардың қоймасы. Олар мидың жұмысын ынталандырады, есте сақтау мен зейінді жақсартады. Мұны келесідей түсіндіруге болады: мидың жүйке жасушалары үшін ең пайдалы ол нанның құрамында болатын крахмал ретінде күрделі көмірсулар болып табылады. Ас қорыту жолында крахмал мидың негізгі «отын» глюкозаның бөлінуімен ыдырайды.
Нан сонымен қатар асқазан-ішек жолдарының қалыпты жұмысына ықпал ететін талшықтармен танымал, өйткені ол ішек транзитін жақсартады, қандағы қантты реттейді және салмақты қалыпқа келтіруге көмектеседі. Кебек наны талшыққа ең бай. Егер Сіз дұрыс тамақтануды ұстансаңыз, онда оны күнделікті мәзірге қалыпты мөлшерде (бір тағамға 150-200 г) қосыңыз.
Кез-келген нанның құрамында аминқышқылдары, дәрумендер, минералдар мен нәрлі заттар бар. Мысалы, қара немесе қара бидай наны В1, В2, Е дәрумендерімен, калиймен, натриймен, фосформен, ниацинмен, фитаминдермен және қалыпты метаболизмге қажетті басқа микроэлементтермен қаныққан. Сонымен қатар, қара бидай нанын тұтыну мырыш, мыс және темірге деген күнделікті қажеттіліктің 30% -на дейін қанағаттандыра алады.
Нанның құрамында өсімдік ақуызы бар екендігі жиі ескерілмейді, өйткені дәнді дақылдар оңай қорытылатын ақуызға ие. Сұлы, қара бидай және бидай ұны әсіресе ақуызға бай. Өнімдегі ақуыздың орташа мөлшері 4-тен 15%-ға дейін, бұл адамның күнделікті қажеттілігінің 20-35% қанағаттандырады.
Нан-теңдестірілген диетаның қарапайым және маңызды бөлігі. Ол аштықты тез қанағаттандырады және ұзақ уақыт бойы қанықтылық сезімін сақтайды. Сары май, майонез, ірімшік және бутербродтар дайындау үшін қолданылатын басқа да жоғары калориялы тағамдар қосылмаған нанды ақылға қонымды тұтыну салмақ жоғалтуға және салауатты салмақты сақтауға теріс әсер етпейді.
Нанның құрамында гликемиялық индекс, ашытқы және глютен жоғары болғандықтан, қалқанша безі мен асқазан-ішек жолдарының аурулары, ең алдымен гастрит пен дисбактериоз, тағамға төзбеушілік, атап айтқанда целиак ауруы (глютенге толық төзбеушілік), аллергиясы бар адамдарға сақ болу керек немесе оларды толығымен алып тастау керек.
Нан және нан-тоқаш өнімдері сапалы және жаңа піскен жағдайда ғана пайдалы.
- Нанды сатып алмас бұрын, жапсырманы мұқият оқып шығыңыз. Онда міндетті түрде шығарылған күні мен сату мерзімі көрсетілуі керек;
- Нан, нан-тоқаш өнімдерінің әрбір партиясы олардың сапасы мен қауіпсіздігін растайтын құжаттармен бірге жүруі тиіс. Сатушы оларды сатып алушының өтініші бойынша көрсетуге міндетті;
- Нанның пішіні дұрыс болуы керек: ойықтар, жарықтар, бүйірлік ағындар болмау тиіс;
- Нан жақсы пісірілген болуы керек (үгінділерде кесектер, бос жерлер, иленбеген іздері болмауы керек, ораламды, көлденең және біркелкі кеуекті болуы керек, ұстағанда дымқыл болмауы керек).
- Өнімдерді сақтау үшін барлық қажетті жағдайлар жасалған стационарлық сауда кәсіпорындарында ғана сатып алу қажет (желдетілетін қойма үй-жайлары, ауаны баптайтын сауда залдары, жабдықталған сөрелер немесе витриналар).