Балалық шақта иммунитеттің қалыптасуы

Табиғи иммунитет – адам ағзасын патогендік және патогендік емес микроорганизмдерден, сондай-ақ тіндердің ыдырау өнімдерінен қорғаудың тұқым қуалайтын жүйесі. Туа біткен иммунитеттің жасушалары патогенді өзіне тән молекулалық маркерлермен – «патогенділік бейнелері» деп атайды. Бұл маркерлер патогеннің белгілі бір түрге жататындығын дәл анықтауға мүмкіндік бермейді, тек иммунитеттің бұзылушылыққа тап болғанын білдіреді: бейтаныс адам немесе оның өзі, бірақ организм үшін сатқын болды.

3 айға дейін баланың денесінде аналық антиденелер жойылып, белсенді иммунитет қалыптасады. Осы кезеңде ЖРВИ вирустары әсіресе белсенді болып бастайды. Сонымен қатар, нәрестелер ішек инфекциясын оңай жұқтырады және тыныс алу жүйесінің қабыну ауруларымен ауырады. Бала анадан көкжөтел, қызамық, желшешек сияқты ауруларға антиденелерді ала алмауы мүмкін, егер ол екпе алмаса немесе бала кезінде ауырмаса. Сонда бұл аурулардың балада өте ауыр түрінде пайда болу қаупі жоғары. Аурудың қайталану ықтималдығы жоғары, өйткені нәрестенің иммунологиялық жады әлі қалыптаспаған. Сондай-ақ балада, ең алдымен, тамақ өнімдеріне аллергия қаупі жоғары.

3 жасқа дейін бала айналасындағы әлемді белсенді түрде біледі, бірақ бастапқы иммундық жауап әлі де иммунитеттің жұмысында басым болады, ал жергілікті иммунитет жүйесі және А типті антиденелердің дамуы жетілмеген болып қалады. Осы кезеңдегі балалар вирустық инфекцияларға емес, бактериялық инфекцияларға өте сезімтал, олар бірнеше рет қайталануы мүмкін.

14 жастан бастап лимфоидты мүшелердің азаюымен үйлесетін дененің тез өсуі және горманалды қайта құрылуы жүреді. Созылмалы аурулар жаңа күшпен сезінеді. Сонымен қатар, егер жасөспірім жаман әдеттерге тап болса, баланың иммундық жүйесі сынақтан өтеді.

Профилактикалық егулерді жүргізу (вакцинациялау) - инфекциялық (бактериялық және вирустық) аурулардың алдын алудың және осы инфекциялардан болатын өлім-жітімді төмендетудің тиімді әдісі.

Жұқпалы ауруларға, яғни оларға қарсы иммунитетке ие болу, егер біздің ағзамызда осы ауруларға қарсы қорғаныс факторлары (антиденелер) болса. Бұл антиденелер ағзаға екі жолмен енуі мүмкін: адам ауырады немесе вакцина алады.