Саңырауқұлақтар - пайдалы және сүйікті тағамдардың бірі. Олардың құрамында А дәрумені, калий тұздары, фосфор, никотин қышқылы және адам ағзасына қажет басқа заттар көп.
Саңырауқұлақтарды жиі жейтін адамдар вирустық аурулардан аз зардап шегеді, қатты тырнақтары, нәзік, серпімді терісі және жібектей шаштары болады.
Бірақ саңырауқұлақтардың барлық түрлері денсаулыққа қауіпсіз емес, олардың кейбіреулері өлімге немесе мүгедектікке әкелуі мүмкін. Улану үшін арамқұлақтың жартысын жеу жеткілікті, ал одан болатын өлім 50%-дан асады.
Саңырауқұлақтармен улану белгілері басқа тағамдардан ұлану белгілеріне ұқсас: олар диарея, құсу, іштің ауырсынуымен сипатталады.
Улы саңырауқұлақтардың түріне және дозасына байланысты улану клиникасында айырмашылықтар да бар.
Адамдардың саңырауқұлақтармен улану белгілерінің төрт тобы бар:
Бірінші топ-жалдан түбіртек саңырауқұлақтармен улану, 6-10 сағаттан кейін көрінеді, әлсіздік, жүрек айну, құсу, кейде асқазан ауруы пайда болады.
Екінші топ-бозғылт арамқұлақпенжәне оған ұқсас саңырауқұлақ түрлерімен улану, 8-24 сағаттан кейін көрінеді, кенеттен іштің ауыруы, құсу, асқазанның ауруы, әлсіздік, дене қызуының төмендеуі, өлім салдарының жоғары ықтималдығы пайда болады.
Үшінші топ-шыбынжұтпен улану, 30 минуттан 6 сағатқа дейін көрінеді, жүрек айнуы, құсу, асқазан ауруы, бастың айналуы, сандырақ,қарашық ұлғаяды .
Төртінші топ- табиғи емес, өт және құнарсыз опята саңырауқұлақтармен улану және дұрыс дайындалмаған, сақталған кезде жеуге жарамды саңырауқұлақтармен спецификалық емес улану. Уланудың жалпы белгілері жоқ, ол 30 минуттан 2 сағатқа дейін асқазан-ішек жолдарының бұзылуымен көрінеді.
Саңырауқұлақтар әсіресе балалар үшін қауіпті, сондықтан оларды 14-16 жасқа дейінгі балаларға жеуге болмайды. Өйткені, кейбір улы заттардың концентрациясы саңырауқұлақтарда бірнеше есе артуы мүмкін. Балалардың саңырауқұлақтармен улануы өте ауыр өтеді.
Санитариялық қызмет негізгі ережелерді сақтауды ұсынады:
- ылбыраған, тайғақ, құрт түскен және зақымдалған саңырауқұлақтарды, жолдардың жанында, шөлейт жерлерде және полигондарда жинамаңыз;
- сіз білмейтін саңырауқұлақтарды жинамаңыз және олардан тамақ дайындамаңыз;
- өңделмеген саңырауқұлақтарды тоңазытқышта бір күннен артық сақтамаңыз.
- саңырауқұлақтарды консервілеу кезінде оларды мұқият тазалаңыз, шайыңыз және қайнатыңыз, тұздыққа жеткілікті тұз бен сірке суын қосыңыз және банкаларды герметикалық қақпақтармен жаппаңыз.