Коммуналдық заңды тұлғалар қызметінің тиімділігін арттыру (13.08.2025)

Қалалық мәслихатта коммуналдық заңды тұлғалар (ММ, МКҚК, МКК, АҚ, ЖШС) қызметінің тиімділігін арттыру жөніндегі шараларға арналған бюджет, экономика, өнеркәсіп және кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның отырысы өтті.

Отырысты аша отырып, тұрақты комиссияның төрағасы Кендебай Адамбек іс-шараға қатысушыларды объектілерге шығу туралы хабардар етті, ол депутаттардың келу қорытындылары бойынша мәселелері мен ұсыныстары отырыс барысында айтылатынын атап өтті. Сонымен қатар, депутаттар тексеру комиссиясының өткен және ағымдағы жылғы материалдарын, мемлекеттік органдарға қарау және шешім қабылдау үшін жіберілген отырыстардың хаттамаларын зерделеді.

Бірінші болып Активтер және мемлекеттік сатып алу басқармасының басшысы Нұрлан Әлімжанов баяндады, ол үш жыл ішінде пайдалы және шығынды кәсіпорындардың саны бойынша деректерді келтірді. Кәсіпорындарды шығыннан шығару үшін 2023 жылдан бастап мемлекеттік мүлікті басқару тиімділігінің мониторингі басталды. Нәтижесінде коммуналдық заңды тұлғаларды залалсыздық деңгейіне шығару бойынша оңалту жоспары қабылданды. Баяндамашы үш жылдағы қызметтің негізгі бағыттары бойынша көрсеткіштердің оң динамикасын ұсынды. Шығынсыз және табысты кәсіпорындар саны артты, қала бюджетіне таза табыс сомасы үш есеге артты. Сонымен қатар, басқарма коммуналдық заңды тұлғаларды тарату бойынша жұмыстар жүргізуде.

Сөз басында Қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану басқармасының басшысы Дәулет Досқұлов ведомстволық бағынысты үш кәсіпорындағы істердің жай-күйі туралы баяндады. Ол депутаттардан «Астана Зеленстрой» ЖШС мен «Астана ветсервис» ШЖҚ МКК қосымша қаржыландыруды қолдауды, сондай-ақ, «Астана орманы» ЖШС лимитін ұлғайтуды сұрады.

Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасының басшысы Асхат Қарағойшин ведомстволық бағынысты төрт ұйымның қызметі туралы егжей-тегжейлі хабардар етті. Даму перспективалары саланы дамытудың жалпы үрдістерімен, сондай-ақ, жаңа технологияларды енгізумен байланысты.

Тұрғын үй және тұрғын үй инспекциясы басқармасының басшысы Әнуар Саипов атап өткендей, ведомстволық бағынысты төрт кәсіпорынның қызметіне мониторинг жүргізу барысында «Пәтер бюросы» АҚ құрылымын жою туралы шешім қабылданды. 2022 жылы кәсіпорын қатысушылардың болмауына байланысты өткізілмеген деп танылған сауда-саттыққа қойылды. Қазіргі уақытта дебиторлық және кредиторлық берешекті түгендеу жұмыстары жүргізілуде.

Энергетика басқармасы басшысының м.а. Мақсат Есмағұлов 2025 жылғы үш ведомстволық бағынысты кәсіпорынның қаржылық көрсеткіштерін ұсынды, кәсіпорындардың негізгі проблемалық мәселелері, энергия объектілерінің қысқы кезеңге дайындығы, сондай-ақ, 2025 жылғы инвестициялық бағдарлама туралы хабардар етті.

Коммуналдық шаруашылық басқармасы басшысының орынбасары Олжабек Бейсов ведомстволық бағынысты ұйымдардың ағымдағы жағдайы, кәсіпорындардың кірістері туралы баяндады. Жалпы, ол олардың қаржылық жағдайының оң динамикасын атап өтті.

Депутат Бауыржан Смайылов үш жылдағы оң динамикаға қанағаттанғандығын білдірді. Алайда, өз шығындарын жабатын, бірақ бюджетке пайда әкелмейтін 145 кәсіпорынның болуы алаңдатады. Депутаттың пікірінше, олар тәуекел аймағында, сондықтан болашақта пайда табу үшін осы кәсіпорындармен жүйелі жұмыс қажет болады.

Тұрақты комиссияның төрағасы Кендебай Адамбек хаттамаға үш ай өткеннен кейін 410 кәсіпорынның талдауын, олардың залалсыз кәсіпорындар пулына өту жөніндегі нақты мүмкіндіктерін ұсыну, Жарғыға сәйкес, мысалы, мектепке дейінгі білім беру ұйымдары пайда әкеле алмайтын кәсіпорындарды көрсету тапсырмасын енгізуді ұсынды.

Депутат Асқар Смағұлов шығынды кәсіпорындардың саны тұрақты болып қалатынын (60 кәсіпорын) атап өтті. Депутатты олардың саны азаюы үшін қандай жұмыс жүргізіліп жатқандығы, бүгінгі күнге дейін қандай жалпы залал және олардың шығындары не есебінен өтелетіні қызықтырады.

Депутат Жанаргүл Құлмағамбетова депутаттар сенімгерлік басқарудағы жеке кәсіпорындарға барғанын атап өтті. Олардың қызметін тексеру комиссиясы тексерді. Депутаттар 2023 және 2024 жылдары ағымдағы жөндеу жүргізу туралы мәліметтерді сұрады. Барлық жөндеу жұмыстарын бір компания жүргізгені алаңдатты. Салық комитетінің ЭҚЖЖ сәйкестігін тексеру бойынша өкілеттігі бар. Депутат осы компанияны тексеруді ұсынды. Оның пікірінше, бір компания көптеген бағыттармен айналысқанда, бұл белгілі бір күдік тудырады.

Комиссия төрағасы Кендебай Адамбек жыл басында депутаттар Ревкомиссия жүргізген сараптамалық-талдамалық жұмыстың қорытындысы бойынша құжат алғанын, оған сәйкес үш кәсіпорынның («Астана Арена», «Барыс Арена», «Алау») қызметі тиімсіз деп танылғанын айтты. Адамбек көптеген мәселелер бойынша айқындық беруі тиіс қаулыға контрагенттерге тексеру жүргізу туралы тапсырманы енгізуді ұсынды. Депутаттың пікірінше, мұнда тиімсіз бақылау мен басқару бар. Жеке компания бюджеттік ақшаны пайдаланады, сондықтан оның қызметін тексеру ұйымдастырылуы керек.

Депутат Владислав Сергеев әріптесін қолдады, коммуналдық меншік объектілерін жеке қолға беру бойынша қайғылы тәжірибе барын, мысалы, нәтижесінде құлдыраған Жерұйық паркін сөз етті. Саябақтар мен алаңдарды тиімді басқарудың болмауы жаңадан құрылмаған, бірақ қайта тағайындалған ұйым негізінде басқарушы компания құруды талап етеді. Депутат екі апта ішінде екі басқармаға осындай ұйым құру жөнінде ұсыныстар беруді ұсынды. Сондай-ақ, депутаттың пікірінше, СТС компаниясы өзінің тарихи рөлін атқарғанын мойындау керек.

Депутат Асқар Смағұловтың айтуынша, қоғамдық дәретханалар мен субұрқақтарды да қалалық басқарманың қарамағына беру керек.

Сонымен қатар, депутаттар оқушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, Үркер тұрғын алабындағы мектептерде бағдаршам орналастыру қажеттілігі, ЖРТ жобасын аяқтауға ақшалай қаражат бөлу, бұл қала бюджетіне ауыртпалық әкелмей ме деген мәселелерді көтерді.

Депутат Владислав Сергеев жерлеуді цифрландыру мәселесін шешудің кешіктірілуіне қынжылды. Ол Коммуналдық шаруашылық басқармасынан Цифрландыру басқармасымен бірлесіп осы мәселені шешуді сұрады. Сондай-ақ, Цифрландыру басқармасы арнайы техника паркін басқаруды цифрландыру мәселесін ұзақ уақыт бойы шешпейді, соның салдарынан бюджет қаражатының тиімсіз жұмсалуы орын алуда. Депутат барлық коммуналдық қызметтер үшін бірыңғай цифрлық платформаны бейінді басқарма құруы керек деп санайды.

Мәслихат төрағасы Табиғат Зейнұлқабден мемлекеттік органдар басшыларының шығындарды, дебиторлық және кредиторлық берешектерді есепке алмай, ведомстволық бағынысты ұйымдардың қызметі туралы толық емес ақпарат берген сөздеріне қатысты сын айтты. Көбісі презентация дайындамаған. «Астана-Өрнек» ЖШС 51 автономды қазандықтың көмегімен 59 нысанға қызмет көрсетеді, дегенмен, автономды қазандықтар өте қымбат екені белгілі. Оларға көппәтерлі тұрғын үй кешендері де қосылған.ч