АБАЙЛАҢЫЗ! Жұқа мұз!

Алғашқы аяздың басталуымен және жұқа мұздың пайда болуымен су тоғандарында төтенше жағдайлар қаупі артады. Жыл сайын осы уақытта тоғандарда ондаған-жүздеген адам жазатайым оқиғадан қайтыс болады. Көптеген адамдар су тоғанынык мұзына шығу әрқашан қауіпті екенін ұмытады! Су объектілеріндегі мінез-құлықтың негізгі ережелерін сақтау өте маңызды, өйткені қарапайым сақтық шараларын қолдану сіздің қауіпсіздігіңіздің кепілі болып табылады!

Мұздағы мінез-құлықтың негізгі ережелері:

Төмен беріктігін ескере отырып, мұзға шығуға тыйым салынады! Мұзда оның қалыңдығы тұщы суда кемінде 10 сантиметрге және тұзды суда 15 сантиметрге жеткенде ғана қозғалуға болады. Мұздың беріктігін көзбен анықтауға болады: көк мұз берік, ал ақ мұздың беріктігі 2 есе аз. Сұр, күңгірт ақ немесе сары реңктері бар мұз ең сенімсіз болып табылады. Мұндай мұз ескерту сықырлауынсыз құлайды. Ешбір жағдайда қараңғыда және нашар көрініс уақытында (тұман, қар, жаңбыр) мұзға шығуға болмайды.

Егер сіз мұздың астына түсіп кетсеңіз:

- Басыңызбен батып кетпес үшін қолыңызды мұздың шетіне кең жайыңыз;

- Мүмкін болса, ағын сізді мұздың астына түсірмейтін жусанның шетіне қарай жылжыңыз;

- Шетін сындырмай, кенеттен қозғалыссыз мұзға шығуға тырысыңыз, кеудемен жорғалап, мұз бетіне аяқтарыңызды кезек-кезек тартып, оларды кеңінен орналастырыңыз;

- Орыннан домалап шығыңыз, содан кейін жүріп келе жатқан жаққа қарай жорғалай жүріңіз.

Мұз астына түскен адамды құтқару кезінде:

- дереу оған көмекке барамын деп айқайлаңыз;

- қолдарыңызды кең жайып, жусанға жорғалап жақындаңыз;

- тірек аймағын ұлғайту және олармен жорғалау үшін астына шаңғы, фанера немесе тақта қойыңыз;

- жусанның ең шетіне қарай жылжуға болмайбы, әйтпесе өзіңіз де суға түсіп қаласыз;

- белдіктер мен шарф, кез-келген тақта, шаңғы, шана адамды құтқаруға көмектеседі;

- байланыстырушы заттарды жәбірленушіден 3-4 м қашықтықта лақтыру керек;

- батыл және жылдам әрекет етіңіз;

- жәбірленушіге қолда бар құралды беріп, оны мұзға шығарыңыз және қауіпті аймақтан қозғалыңыз.

Суда зардап шеккен адамға алғашқы медициналық көмек көрсету:

- егер сұйықтық тыныс алу жолына түссе, зардап шеккен адам ауыз қуысын тазартып, қарнын тізесіне қойып, басы жерге салбырайтындай, кеудесі мен арқасын қатты басып, асқазан мен өкпеден суды шығару керек;

- жасанды тыныс алуды бастаңыз;

- жәбірленушіден барлық киімді шешіп, сығып алу керек, содан кейін кию керек (егер құрғақ киім болмаса) және полиэтиленмен орау керек (жылыжай әсері пайда болады);

- жалпы салқындату кезінде жәбірленушіні мүмкіндігінше тезірек жылы (жылытылатын) бөлмеге жеткізуге болады. Жедел жәрдем шақырыңыз. Ылғал киімді шешіп, жылы жауып, жылыту жастықшаларымен жабыңыз, ыстық шай беріңіз.

Егер сіз су объектісіндегі жазатайым оқиғаның куәгері болсаңыз немесе өзіңіз осындай жағдайға тап болып, оқиға туралы хабарлау мүмкіндігі болса, шұғыл түрде «112» немесе «101» телефон нөмірі арқылы көмек сұраңыз.

«Алматы» ауданы ТЖБ инженері, азаматтық қорғау лейтенанты
Д.А.Байзулова