Адам көп жиналатын жерлердегі және сауда-ойын-сауық орталықтарындағы өрт қауіпсіздігі

Сауда-ойын-сауық орталықтары және басқа да көп адам жиналатын нысандардағы өрт қауіпсіздігі – келушілердің өмірі мен денсаулығын сақтауда шешуші факторлардың бірі. Кең аумақтар, күрделі жоспарлау, адамдардың тығыз ағымы және жоғары өрт қауіптілігі мұндай нысандарды төтенше жағдай туындаған кезде қауіпті етеді. Сондықтан өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау тек формальдылық емес, нақты қажеттілік болып табылады.

 

Сауда-ойын-сауық орталықтарына қойылатын негізгі талаптар

 

1. Эвакуациялық жолдардың жағдайы

Эвакуациялық шығулар:

• еркін болуы және жиһаз, тауар немесе жарнамалық конструкциялармен бөгелмеуі керек;

• жарықтандырылған және бағыттау көрсеткіштері көрінетін болуы қажет;

• кілтсіз және қосымша әрекетсіз ашылуы тиіс.

Коридорлар, баспалдақтар және өтпелер адамдардың тез эвакуациясына мүмкіндік беретін жағдайда болуы керек.

 

2. Автоматты өртке қарсы қорғау жүйелері

Негізгі жүйелерге мыналар жатады:

• автоматты өрт дабылы;

• эвакуацияны хабарлау және басқару жүйесі;

• автоматты өрт сөндіру (спринклер немесе дренчерлік жүйелер);

• түтінді шығару және түтінге қарсы вентиляция.

Барлық жүйелер жұмыс күйінде болуы, уақтылы қызмет көрсетіліп, тексеріліп тұруы қажет.

 

3. Өртке төзімділік және инженерлік жүйелердің жағдайы

Эвакуациялық жолдарды бөлектеуде тез тұтанатын материалдарды қолдануға болмайды.  Электр сымдары, тарату тақталары, желдету камералары техникалық жағынан дұрыс болуы және белгіленген регламент бойынша қызмет көрсетілуі тиіс.

 

4. Өрт режимі ТРЦ әкімшілігі қамтамасыз етуі тиіс:

• қызметкерлер үшін өрт жағдайында іс-қимыл нұсқауларының болуы;

• тұрақты оқыту және нұсқаулық жүргізу;

• алғашқы өрт сөндіру құралдарын қолдануды меңгерту;

• қоймалар, асханалар және техникалық бөлмелердің тәртіпте болуы.

 

Қызметкерлердің рөлі

Қай жағдайда да ТРЦ қызметкерлері бірінші болып әрекет етеді. Олардың іс-қимылы адамдардың эвакуациясын жылдамдатуға және паника болмауына тікелей әсер етеді.

Сондықтан қызметкерлер:

• ең жақын эвакуациялық шығулар мен өрт сөндіргіштердің орналасуын білуі;

• өрт сөндіру құралдарын қолдана білуі;

• өрт болған жағдайда әрекет алгоритмімен таныс болуы;

• келушілерге бағыт беруі тиіс.

 

Тұрақты жаттығулар қызметкерлердің әрекетін жетілдіріп, қауіпсіздіктің әлсіз тұстарын анықтауға мүмкіндік береді.

 

Келушілерді хабарландыру

Келушілер жүйені толық білмесе де, төтенше жағдайда тез бағдарлана алу керек. Сол үшін қажет:

• әр қабатта эвакуация схемасы;

• жарық көрсеткіштері «Шығу»;

• өрт кезінде әрекет ережелері туралы ақпарат;

• дабыл жүйесі арқылы нұсқауларды жылдам жеткізу.

 

Бастапқы өрт сөндіру құралдары

ТРЦ келесідей құралдармен жабдықталуы тиіс:

• қажетті көлемдегі өрт сөндіргіштер;

• өрт крандары;

• техникалық аймақтарда өртке қарсы щиттер.

 

Өрт сөндіргіштер көрінетін жерде орналастырылуы және уақтылы қызмет көрсетілуі қажет.

 

Рұқсат етілмейтін бұзушылықтар

Ең жиі кездесетін бұзушылықтар:

• эвакуациялық шығулардың бөгелуі;

• өрт дабылдарының өшірілген немесе жұмыс істемеуі;

• баспалдақтарда материалдарды сақтау;

• электр желілерінің шамадан тыс жүктелуі;

• үй тұрмыстық жылытқыш құрылғыларын рұқсат етілмеген жерде пайдалану.

 

Әр бұзушылық қайғылы жағдайға әкелуі мүмкін.

 

Келушілерге ұсыныстар

Өзін және басқаларды қорғау үшін:

ТРЦ-ге кіргенде эвакуация схемасына назар аудару;

Балаларды қараусыз қалдырмау;

Өрт болған жағдайда лифтті пайдаланбау;

Дым иісі немесе дабыл кезінде тыныштық сақтап, ең жақын шығуға бағыт алу.

 

Адам көп жиналатын жерлерде өрт қауіпсіздігі — әкімшілік, ТРЦ қызметкерлері және келушілердің бірлескен жауапкершілігі. Талаптарды қатаң сақтау, жұмыс істейтін өртке қарсы жүйелер және адамдардың дұрыс әрекеті төтенше жағдайларды азайтып, әрбір келушінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді