Әлеуметтiк тәуекел туындаған кезде Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қорынан төлемдi алуға кiм құқылы? «Азаматтарға арналған үкiмет» облыстық филиалы осы және басқа сұрақтарға жауап дайындады.
-Әлеуметтiк тәуекел дегенiмiз не?
— Әлеуметтiк тәуекел — бұл мүгедектiкке және (немесе) жұмысынан айрылуға, асыраушысынан айрылуға, жүктiлiкке және босануға байланысты кiрiстi жоғалтуға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға (асырап алуға) және бiр жасқа толғаннан кейiн балаға күтiм жасауға әкеп соқтыратын оқиғаның басталуы. мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнiң мүшесi немесе ол қайтыс болған жағдайда, оған тәуелдi болған отбасы мүшелерi «Мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру туралы» 2019 жылғы 26 желтоқсандағы No 286-VI ЗРК Заңына сәйкес әлеуметтiк төлемдер алу құқығын алады.
-Мiндеттi әлеуметтiк сақтандырудың қандай түрлерi бар?
- Мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру келесi түрлерге бөлiнедi:
1)еңбекке қабiлеттiгiнен айырылуы;
2) асыраушысынан айрылған жағдайда;
3) жұмысынан айрылған жағдайда;
4) жүктiлiккежәнебосануғабайланыстытабысынанаырылғанжағдайда;
5) жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты табысынан айырылуы;
6) бiр жасқа толғаннан кейiн баланы күтуге байланысты табысынан айрылған жағдайда.
- Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетел азаматы МӘСҚ-дан әлеуметтiк төлем алуға құқылы ма?
- Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдар, егер Конституцияда, заңдарда және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының азаматтарымен тең негiзде әлеуметтiк төлемдер алу құқығынан пайдаланады.
- Жүктiлiк пен босануға байланысты табысынан айрылған жағдайда әлеуметтiк төлемдерге жүгiнудiң мерзiмi бар ма?
- жүктiлiкке және босануға байланысты кiрiстер жоғалған жағдайда қордан әлеуметтiк төлемдер тағайындауға өтiнiш беру, сондай-ақ жүктiлiкке және босанумен байланысты, ауыр босанумен, екi немесе одан да көп баланың туылуымен байланысты табысынан айырылуы жағдайында әлеуметтiк төлемдердi қайта есептеу үшiн, қордан әлеуметтiк төлемдерге құқық пайда болған күннен бастап он екi айдан аспауға болмайды.
- Егер азамат жұмысын жалғастыра берсе, мүгедектiк жағдайында әлеуметтiк төлем төленедi ме?
-Мүгедектiк жағдайындағы әлеуметтiк төлем мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнiң мүшесiне әлеуметтiк төлем тағайындау кезiнде жұмыс тоқтағанына немесе жалғасуына қарамастан тағайындалады.
— Асыраушысының аыйрылған жағдайда, қайтыс болған адамның асырауындағы адамдар қандай жеңiлдiктерге сай бола алады?
— Егер қайтыс болған асыраушы мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнiң мүшесi болса, яғни жұмыс iстедi, және оған әлеуметтiк аударымдар жасалды, содан кейiн қайтыс болған адамға тәуелдi болған отбасы мүшелерi асыраушысынан айрылу жағдайында «Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қоры» АҚ-дан әлеуметтiк төлемдер алады.
– Егер 18-23 жас аралығындағы алушы күндiзгi оқу бөлiмiнде оқитын болса және бiр уақытта бiрнеше жәрдемақылар түрiн алса (асыраушысынан айрылғаны үшiн төлем, «Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қоры» АҚ асыраушысынан айрылу жағдайындағы әлеуметтiк төлемдер, көп балалы отбасылар санатындағы ай сайынғы мемлекеттiк жәрдемақы) Осы төлемдердi төлеу мерзiмiн ұзарту үшiн «Азаматтарға арналған үкiмет» мемлекеттiк корпорациясына оқу орнынан қанша анықтама беру керек?
– Жәрдемақының әр түрi үшiн жеке куәлiк берiледi. Асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша және көп балалы отбасы санаты бойынша ай сайынғы жәрдемақыға бюджет қаражаты есебiнен мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемдерiн беру, сондай-ақ жасына байланысты зейнетақы төлемдерiн, еңбекке жарамсыздығы бойынша мемлекеттiк әлеуметтiк төлемдердi тағайындау және жүзеге асыру ережелерiне 6-қосымша түрiнде нысан бойынша анықтама берiледi. «Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қоры» АҚ-дан берiлетiн асыраушысынан айрылу жағдайындағы әлеуметтiк төлемдер үшiн «Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қорынан» әлеуметтiк төлемдердiң мөлшерiн есептеу (анықтау), тағайындау, қайта есептеу, тоқтата тұру, тоқтату, тоқтату және жүзеге асыру ережелерiне 31-қосымша түрiнде нысан бойынша анықтама ұсынылады.
- Жұмысынан айырылған жағдайда әлеуметтiк төлем қай мерзiмге тағайындалады?
Жұмысынан айырылған жағдайда әлеуметтiк төлемдер мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiне қатысушыны жұмыссыз ретiнде тiркеу күннен бастап Қазақстан Республикасының жұмыспен қамту туралы заңнамасына сәйкес
тағайындалады.Жұмысынан айрылған жағдайда әлеуметтiк төлемдер тағайындау мерзiмi әлеуметтiк аударымдарды төлеу мерзiмiне байланысты.
- Мiндеттi зейнетақы жарналары қандай әлеуметтiк төлемдерден ұсталады?
- Мүгедектiк жағдайында және (немесе) жұмысынан айрылуда, жүктiлiкке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға (асырап алуға) және бiр жасқа толғанға дейiн оны күтуге байланысты кiрiстер жоғалған жағдайларда әлеуметтiк төлемдерден мiндеттi зейнетақы жарналары ұсталады және Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнамасына сәйкес бiрыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына.
жiберiледi.
- Егер жұмыс берушi болашақ анаға арналған төтенше және карантиндiк шаралар кезеңiнде әлеуметтiк сақтандыру төлемдерiн және мiндеттi зейнетақы жарналарын аудармаған болса, онда ол жүктiлiкке және босануға байланысты әлеуметтiк төлемдерге құқылы ма?
- Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2020 жылғы 20 сәуiрдегi қаулысына сәйкес «0» коэффициентi қолданылатын қызмет түрлерiнiң тiзбесiнде көзделген адамдарға Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрiнiң 2020 жылғы 25 наурыздағы No 109 бұйрығының 24-5 тармағына сәйкес. No 224 «Салық салу мәселелерi бойынша« Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2020 жылғы 16 наурыздағы No 287 «Экономиканы тұрақтандыру жөнiндегi бұдан әрi шаралар туралы» Жарлығын iске асыру жөнiндегi бұдан әрi шаралар туралы », зейнетақы жүйесiнде және мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру жүйесiнде жұмыс өтiлi, сондай-ақ кiрiстер жұмыс берушiнiң куәлiктерi. Осыған байланысты жүктiлiкке және босануға байланысты табысынан айрылған жағдайда әлеуметтiк төлемдер тағайындауға өтiнiш пен құжаттарды тапсырған кезде әйел жұмыс берушiнiң анықтамасын ұсынуы керек.
Ақмола облысы бойынша
«Азаматтарға арналған Үкiмет»
филиалы электронды макеттер
iстерiн бақылау және заңды және
жеке тұлғалар жұмысы бойынша
басқарма жетекшiсi Биниева Г.С.