Алдағы 2024 жыл қарсаңында Алматы қаласы әкімдігінің халықтың осал топтарын әлеуметтік қолдау және жұмыссыздарды жұмыспен қамтуға жәрдемдесу саласындағы жұмысының негізгі қорытындыларын ұсынуға рұқсат етіңіздер.

Мұнда мен 10 негізгі ойды атап өткім келеді:

Қазақстан Республикасының әлеуметтік кодексі шеңберінде ағымдағы жылдың шілдесінен бастап қолданыстағы халықты жұмыспен қамту орталығын еңбек ұтқырлығы орталығына және мансап орталығына трансформациялау жүргізілді.
Олардың қызметі нәтижесінде ағымдағы жылы 74 мыңнан астам адам жұмыспен қамтудың белсенді шараларына тартылды, оның ішінде тұрақты жұмыс орындарына 33 мыңнан астам адам жұмысқа орналастырылды.
Қоғамдық жұмыстарда 13 мың адам, "Күміс жас" жобаларында - 50 жастан асқан 380 жұмыссыз жұмыс істеді, "жастар практикасы" бағдарламасына, "бірінші жұмыс орны" және "ұрпақтар келісімшарты" жобаларына - алғаш рет жұмыс іздеп жүрген жастар арасынан 1 316 адам қатысты.
"Бастау Бизнес" жобасы бойынша 9 мыңнан астам ісін жаңа бастаған кәсіпкерлер оқытылды. Бизнесті құру үшін 252 көпбалалы, аз қамтылған отбасыларға, 98 мүгедек адамға және мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасыларға гранттар берілді. 35 жасқа дейінгі 135 жас жылына 2,5% жеңілдікпен шағын несие алды.
Қалада 81 769 жұмыс орны құрылды, оның 79% - ы тұрақты жұмыс орындары – 64 839 жұмыс орны, уақытша жұмыс орындары-16 930 жұмыс орны.
Осылайша, қабылданып жатқан Жұмыспен қамту шаралары қаладағы жұмыссыздық деңгейін 5% - дан 4,8% - ға дейін төмендетуге мүмкіндік берді.
Жұмыспен қамту жүйесін одан әрі дамыту мақсаттарының бірі электрондық еңбек биржасы шеңберінде барлық қызметтер мен қолдау шараларын толық цифрландыру болып табылады.
Іске асырылып жатқан Жұмыспен қамту бағдарламаларының тиімділігін арттыру мақсатында қоғамдық жұмыстарға міндетті түрде қатысатын жұмыссыздар жаңа кәсіптер мен дағдыларды алу үшін "Skills Enbek" порталында онлайн-оқытудан өтетін болады.
Жұмыспен қамту бағдарламаларын жаңарту шеңберінде зейнет жасына дейінгі адамдар мен зейнеткерлер үшін оларды жұмысқа орналастыра отырып, Жұмыспен қамтудың жаңа бағдарламасын енгізу жоспарлануда.
2024 жылы 12,5 мың адамды жұмыспен қамту шараларымен қамтамасыз ету, 90 508 жұмыс орнын құру жоспарлануда, оның ішінде 67 654 (74,7%) тұрақты.

2. Алматы әкімдігі қала мәслихатының қолдауымен жыл сайын халықтың аз қамтылған санаттарына әлеуметтік көмектің мөлшері мен түрлерін қайта қарайды. Ағымдағы жылы Ұлы Отан соғысының 56 ардагеріне Жеңіс күніне біржолғы әлеуметтік көмек 1,5 млн. теңгеден берілді.
Қаңтар оқиғасында қаза тапқандардың 16 отбасына (ХӘОТ қатарынан) 5 млн.теңгеден материалдық көмек көрсетілді.
Қала әкімі Е. Досаевтың қолдауымен ағымдағы жылдың шілдесінен бастап электр энергиясына тарифтердің көтерілуіне байланысты осал санаттағы мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына 0,6 АЕК (2070 теңге) мөлшерінде жаңа әлеуметтік көмек енгізілді. Бір жыл ішінде 315 мың адам көмек алды.
Жалпы, биыл аз қамтылған халық арасынан 377 мың адам әлеуметтік көмектің 17 түрін алды.
Желтоқсан оқиғаларына дополнительной қатысушыларды қосымша әлеуметтік қолдау мақсатында ҚР Тәуелсіздік күніне орай біржолғы әлеуметтік көмек мөлшері 250 мың теңгеге дейін ұлғайтылды.
Басқа мемлекеттердің аумағында действий қимылдарының ардагерлері үшін Кеңес әскерлерінің шектеулі контингентін Ауғанстаннан шығару күніне 100 мың теңгеден Жаңа төлем енгізілді (жиыны, басқа мемлекеттердің аумағындағы бо қимылдарының ардагерлері 200 мың теңге алады: 9 мамырға – 100 мың теңге және 15 ақпанға – 100 мың теңге).
Бұдан басқа, квоталау тетігі арқылы (жыл сайын 120 квота бойынша) зейнеткерлік жасқа толмаған 1986 жылғы желтоқсан оқиғаларының мұқтажирован қатысушыларына, зейнеткерлік жасқа толмаған басқа мемлекеттер аумағындағы бо қимылдарының ардагерлеріне (жыл сайын 180 квота бойынша) санаторий-курорттық емдеу ұсыну көзделеді.
Жалпы, 2024 жылы 2,9 мың ауған ардагері мен 1986 жылғы желтоқсандағы оқиғаларға 700 қатысушыны қосымша әлеуметтік қолдау шараларымен қамтамасыз ету жоспарлануда.
Аз қамтылған халықты қолдау бағыттарының бірі әлеуметтік көмектің 18 түрін көрсету болып табылады. 2024 жылы 23,6 мың аз қамтылған азаматқа әлеуметтік көмек көрсетіледі.

3. Осы жылдың наурыз айынан бастап даму патологиясы бар балалар арасында мүгедектіктің алдын алуға бағытталған "ерте араласу" атты жаңа жоба басталды. Ерте араласу бағдарламалары баланың дамуы мен жұмысын жақсартуды, оның дамуындағы ықтимал кідірісті азайтуды, мүгедектік дәрежесін төмендетуді және кейбір жағдайларда мүгедектіктің алдын алуды қамтиды. Жоба бойынша 530 бала ҚЫЗМЕТ алды (0-ден 7 жасқа дейін, бұрын 300 бала жоспарланған). Фронтальды және жеке сипаттағы 1 423 сабақ өткізілді.
Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс аясында ерте араласу орталығының 4 бөлімшесі ашылды.
2024 жылы "ерте араласу қызметі" ШЖҚ КММ ашу мәселесі пысықталуда, онда негізгі басқармалар – Денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қорғау арасында ведомствоаралық жұмыс істеу көзделеді.
Медициналық-әлеуметтік мекемелердің қызметкерлері үшін Кәсіптік оқыту мен тағылымдамаларды ұйымдастыру жоспарлануда. Жұмыс істеп тұрған алдыңғы қатарлы шетелдік оқу орындарының базасында ерте араласу орталығының мамандарын, медициналық-әлеуметтік мекемелердің ("Сенім", "Аяла", "Шапағат", "Парасат" орталықтары) директорлары мен қызметкерлерін 50-ден 100 адамға дейін оқыту ұйымдастырылады.

4. Мүгедектігі бар 33 мың адам қажетті техникалық құралдармен және оңалтудың әлеуметтік қызметтерімен қамтамасыз етілді, оның ішінде 430 Мүгедек адам жоғары сапалы инновациялық қымбат тұратын оңалту құралдарын алды – бұл кресло-арбалар, протездік-ортопедиялық құралдар, сүйек өткізгіш есту аппараттары, сөйлеу процессорлары.
Мүгедектігі бар адамдарға және жүріп-тұруы қиын мүгедектігі бар балаларға қосымша "Инватакси" қызметтері ұсынылады, ол 100 автокөлікте Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс арқылы жүзеге асырылады.
Ағымдағы жылдың шілде айынан бастап "Яндекс такси" агрегаторы арқылы қызметті іске асыру бойынша пилоттық жоба іске қосылды, бұл мұқтаждарды қамтуды 1,5 мыңнан 2 мыңға дейін ұлғайтуға мүмкіндік берді.

5. Ағымдағы жылы 75 мың қалалық нысанды түгендеу (паспорттау) бойынша кезең-кезеңмен жұмыс басталды, оларды халықтың аз қозғалатын топтары үшін одан әрі бейімдеу.
7,5 мың қалалық нысан бойынша паспорттар ақпараттық жүйеге енгізілді inva.gov.kz.
Бұдан басқа, 3,8 мың әлеуметтік нысанды бейімдеу көзделген, оның ішінде бүгінгі күнге 756 нысан бейімделген.
Паспорттау процесін автоматтандыру мақсатында қаланың Ахуалдық орталығымен бірлесіп деректерді енгізуге арналған мобильді нұсқа әзірленді, бұл еңбек шығындарын шамамен 30% - ға қысқартуға көмектеседі және объектілерді паспорттау мен бейімдеудің барлық кезеңдерін нақты уақыт режимінде бақылауға мүмкіндік береді.
Сондай-ақ, 2024 жылы 1 900 қоғамдық көлік аялдамасы мен 11 метро станциясын паспорттау объектілерінің тізіміне қосу жоспарланған. Жалпы, 2024 жылы 15 мың әлеуметтік инфрақұрылым нысанын паспорттау жоспарлануда.

6. Қала әкімдігі азаматтарымыздың көптеген өтініштері бойынша әлеуметтік жобаларды сәтті таратуды жүзеге асырды.
Қала аудандарында 8 "Ten Qogam" орталығы тиімді жұмыс істейді (2 бірлік болды), онда белсенді өмір салтын ұстанғысы келетін 6,5 мың мүгедек адам қызмет алды.
"Шыңға өрлеу" әлеуметтік клубының 15 бөлімшесі (10 бөлімше болған) 1-4 сынып оқушыларының жеке дамуы үшін қолайлы жағдайлар жасап қана қоймай, зейнеткерлерге, мүмкіндігі шектеулі жандарға, көп балалы аналарға, жобаны іске асыру үшін тұрақты негізде жұмысқа орналастырылған мүгедектердің қамқоршыларына пәрменді қолдау көрсетеді.
Клубтарда 3,6 мыңнан астам балаға қолдау көрсетілді, "Шыңға өрлеуде" жұмысқа орналасқан 361 педагог балалармен өз білімдері мен тәжірибелерімен бөлісті.

7. "Бақытты отбасы" орталықтары одан әрі дамыды, олар әйелдерге өздерін және өмірге деген көзқарастарын өзгертуге көмектеседі, осылайша балаларының болашағын жақсы жаққа өзгертеді.
Қазақстанда отбасылық саясатты іске асырудың басым бағыттарына, өмірлік қиын жағдайға тап болған әлеуметтік осал отбасылардың әртүрлі санаттарын теңгерімді қолдау қажеттілігіне сәйкес, келер жылдан бастап "Бақытты отбасы" орталықтарын отбасын қолдаудың көпсалалы орталықтарына қайта форматтау қажеттілігі туындады.

8. Жүйелі мәдени-демалыс жұмысы, белсенді зияткерлік, шығармашылық, қоғамдық қызметке тарту және аға буын ұрпақтарының сабақтастығы үшін мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс арқылы белсенді ұзақ өмір сүру орталықтары жұмыс жүргізуде.
7,5 мыңнан астам зейнеткерге салауатты өмір салты, смартфон мен компьютерлік сауаттылықты игеру курстары, бос уақыт, медициналық кеңестер бойынша 500 мыңға жуық түрлі қызмет көрсетілді.

9. Екінші жыл қатарынан "Жарқын өмір", "Жаңа өмір", "Isker isi" әлеуметтік жобалары іске асырылуда, олардың мақсаты отбасыларды кешенді қолдау, балалары бар әйелдердің өмір сүру сапасын жақсарту, сондай-ақ проблемалы қарыз алушыларға консультациялық көмек көрсету болып табылады. Жыл басынан бері жобалармен 8 мыңға жуық адам қамтылды.

10. 2023 жылы жоғары білікті шетелдік мамандарды тартуға 1180 рұқсат берілді, жергілікті бюджетке 687 млн. теңге көлемінде салық алымы төленді.
Барлығын келе жатқан Жаңа жылмен тағы да құттықтайық! 2024 жылы барлық жоспарланған іс-шаралар қаламыздың азаматтық секторы мен үкіметтік емес ұйымдарының белсенді қолдауымен белсенді түрде жүзеге асырылады деп үміттенеміз.