Мемлекеттік сатып алу туралы заңына енгізілген өзгерістер туралы

2025 жылғы 1 қаңтардан бастап 2024 жылғы 1 шілдеде қабылданған №106-VIII ҚРЗ «Мемлекеттік сатып алу туралы» жаңа Заң күшіне енді. Бұл Заң сатып алу үдерістерін оңтайландыруға, сатып алынатын тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыруға, мемлекеттік сатып алуға қатысушылардың жауапкершілігін күшейтуге және бәсекелестікті дамытуға бағытталған.

Негізгі өзгерістер мыналарды қамтиды:

1. Конкурстық баға ұсынысына әсер ететін критерийлер үшін шартты жеңілдіктер ұлғайды, яғни «Аумақтық белгі» түрі бойынша 2%-ға дейін және «Теріс мәндер» түрі бойынша 0,2%-ға дейін ұлғайды.
2. Ұйымда тіркелген қызметкерлердің ЭЦҚ кілттері арқылы еңбек ресурстарын растауы.
3. Баға ұсыныстарын сұрату тәсілімен сатып алуда өтінімді қамтамасыз ету мөлшері 3%-ға дейін және шартты қамтамасыз ету 5%-ға дейін ұлғайтылды.
4. Бірыңғай ұйымдастырушылар жүзеге асыратын мемлекеттік сатып алудың шектері өзгертілді.
5. Электрондық дүкен арқылы мемлекеттік сатып алуда:

- өнімнің электрондық каталогын пайдалану (каталог тек электронды дүкен арқылы тәсілінде қолданылады);

- веб-порталда шартта және тапсырыстарда қорытындылар хаттамасын қалыптастыру және көрсету;

- қаржы жылы ішінде біртекті тауарлар бойынша жылдық көлемді бөлшектеуге тыйым салынды.

6. Заңның 7-бабында көзделген негіздер бойынша мемлекеттік сатып алуға қатысу кезінде шектеулер белгіленді, оның ішінде:

- өнім берушілер мен тапсырыс берушілер арасында үлестестіктің болуына;

- екі және одан да көп жеке кәсіпкерден өтінімдер келіп түскен жағдайда мемлекет қатысатын әлеуетті өнім берушілердің өтінімдерін қабылдамауға;

- жалақы төлеу бойынша берешектің бар-жоғына шектеу белгіленді;

- Борышкерлердің бірыңғай тізілімін тексеру шарттары өзгертілді (жүйе ББТ-да өнім берушіні, құрылтайшыны және олармен үлестес тұлғаларды тексереді: қатысу туралы өтінім құру кезінде, қосалқы мердігерді қосу кезінде, консорциум мүшесін қосу кезінде).

7. Мемлекеттік сатып алуды өткізу мерзімі қысқартылды:

- алдын ала талқылау – 2 жұмыс күні;

- өтінімдерді қабылдау – 5 жұмыс күні, рейтингтік-балдық жүйе пайдаланылатын конкурста – 3 жұмыс күні;

- өтінімдерді қарау және қорытындылар туралы хаттаманы қалыптастыру – 3 жұмыс күні;

- қорытындыларға шағым жасау – 3 жұмыс күні;

- қорытындыларға жасалған шағымдарды қарау – 3 жұмыс күні;

- тапсырыс берушінің жеңімпазға шарт жобасын жолдауы – 3 жұмыс күні.

8. Тікелей шарт жасасу арқылы бір көзден мемлекеттік сатып алуларда:

- есепті қалыптастыру мерзімі 5 жұмыс күніне қысқартылды;

- есеп нысаны өзгертілді;

- шарттың орындалуын қамтамасыз етуді енгізу туралы талап алынып тасталды;

- бір дереккөздің негіздері жаңартылды;

- Қаржы министрлігі қалыптастыратын бір көзден тапсырыс берушілер мен өнім берушілердің тізімі өзектендірілді.

9. Өнім беруші қосалқы мердігерлерге беретін жұмыстардың шекті көлемі жұмыстардың жалпы көлемінің 30%-нан аспайтын мөлшерде белгіленді.
10. Жұмыс тәжірибесінің тізілімі қалыптастырылды, жұмыс тәжірибесін растау және оны қарау үшін өтінімдер беру тәртібі айқындалды.
11. Конкурстағы демпингтік бағалар айқындалды:

- құрылыс-монтаждау жұмыстары – сатып алу сомасының 2%;

- автомобиль жолдарын орташа жөндеу жұмыстары – сатып алу сомасының 5%;

– тауар, жұмыстар, қызметтер, техникалық қадағалау қызметтері, пациенттерді тамақпен қамтамасыз ету – сатып алу сомасының 10%;

– ғимараттар мен құрылыстарды ағымдағы жөндеу жұмыстары – сатып алу сомасының 20%. 

12. Өткізілмеген мемлекеттік сатып алулар бойынша шарттар өзгертілді.
13. Шарттың орындалуын қамтамасыз ету және авансты қамтамасыз ету ретінде сақтандыру шарты тек электрондық форматта қалыптастырылады.

Бұдан бөлек, 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап 2024 жылғы 9 қазандағы № 687 Мемлекеттік сатып алу қағидалары күшіне енді және келесі өзгерістер енгізілді:

Күшіне ену күні	Бұйрық	Негізгі өзгерістер
2025 жылғы 4 шілде	№306	Кепілдікті қайтару – толық орындаудан кейін 5 жұмыс күні ішінде. Кепілдікті ауыстыру кезінде оны қайтару мүмкін. Лизинг бойынша қайтару толық жеткізу аяқталғаннан кейін көрсетілген қызметтер актісі негізінде жүзеге асырылады. Бірыңғай оператор кепілдікті 3 жұмыс күні ішінде автоматты түрде бұғаттан шығарады.
2025 жылғы 12 шілде	№321	Индустриялық сертификатқа сәйкестігі болған жағдайда 3% шартты жеңілдікті автоматты түрде беру. Жеткізу мерзімінің ең төменгі шегі 60 күнге ұлғайтылды. Төлем мерзімі 10 жұмыс күніне дейін қысқартылды. Аванс мөлшері 50%-ға дейін көбейтілді. Тауарды шетелдікке алмастыруға тыйым салынды.
2025 жылғы 28 шілде	№358	"Толық бітіріп берілетін құрылыс"конкурстарда өтінімді қамтамасыз ету-3%. Жобалау және ҚМЖ лицензиялары, салық берешегінің болмауы және қаржылық тұрақтылық қажет. Бағалық емес критерийлер тізімі қысқартылды және жаңартылды. Үлгілік шарттарға өзгерістер енгізілді, 39-1 Жаңа қосымша қосылды.
2025 жылғы 11 тамыз	№396	Жылдық сатып алу жоспары тек бекітілген бюджет/даму жоспары бойынша қалыптастырылады. Қаржыландыруға сәйкес келмейтін көлемдерде жоспарды бекітуге тыйым салынады. Аралас қаржыландыру кезінде бюджеттік комиссия немесе мәслихат шешімін орналастыру талап етіледі.
2025 жылғы 28 тамыз	№425	Құрылыс жұмыстарына арналған Лицензия жұмыс түрлері мен лицензиялар сәйкес келген кезде құрылымдық емес жұмыстарды қоса алғанда, ресурстарды растайды.Демпинг автожолдарды жөндеуге де қолданылады.Тәжірибе бойынша 3 нысанға дейін есепке алынады; жеке тапсырыс берушілердің тәжірибесі – тек техникалық күрделі нысандарға; субмердігерлік тәжірибе есептелмейді.Жол жұмыстары бойынша шартты жеңілдіктер ережелері нақтыланды.Техникалық қадағалау бойынша талаптар нақтыланды.Қаржылық есептілікті орналастыру мерзімі – 30 қыркүйекке дейін; сол үшін берілетін жеңілдік мөлшері азайтылды.7-баптағы шектеулер тізбесі жаңартылды; шектеулер болған жағдайда шарт №2 қатысушыға беріледі.
2025 жылғы 7 қыркүйек	№456	Қаржылық тұрақтылық талабы нақтыланды. Егер жеткізуші 5 жыл ішінде жосықсыз қатысушылардың тізілімінде кемінде бір рет болса, оның шартты жеңілдігі 0,2% - ға азаяды. Алдын ала тапсырыс беру міндетті болып табылады. Әлеуметтік тапсырыс баллдарының есебіне 5 тармақша қосылды. Шағымды 3 жұмыс күні ішінде беруге болады.