ҚАЛАЛЫҚ БАЛАЛАР ОҢАЛТУ ОРТАЛЫҒЫНДА ДАУН СИНДРОМЫ БАР БАЛАЛАР КЕШЕНДІ ОҢАЛТУ КУРСЫНАН СӘТТІ ӨТІП ЖАТЫР

Даун синдромы-ең көп таралған хромосомалық патология. Адам ағзасы миллиондаған жасушалардан тұрады, олардың әрқайсысында 46 хромосома бар. Даун синдромы бар балаларда генетикалық мутация нәтижесінде 46 емес, 47 хромосома қалыптасады.

Аурудың клиникалық көрінісі әртүрлі: ағза қызметі мен құрылымындағы айқын ақаулардан бастап тұрақты психикалық бұзылулар мен жүре пайда болған иммун тапшылығына дейін. Бұл синдромы бар адамдар әртүрлі бейіндегі дәрігерлердің білікті көмегіне мұқтаж. Емдеудің негізгі міндеті-физикалық және психикалық дамудың ілеспелі ауруларын түзету және науқастың өмір сүру сапасын жақсартуға қол жеткізу.

Балалардағы Даун синдромы оларды оқып-үйрене алмайды деп санауға себеп емес, олар жеткілікті эмоционалды, өзіндік ішкі әлемі бар, қарапайым адамдарға тән эмоциялар мен сезімдерді сезінеді, құрдастары арасында қарым-қатынас қалайды.

Даун синдромы үкім емес: онымен өмір сүруді үйрену керек. Мамандар мұндай баланы аяққа тұрғыза алады.

Балаларда Даун синдромы сөйлеудің тежелуі баламен үнемі сөйлесуді қажет етеді:

• ол ертегілерді, бесік жырын және басқа әндерді рахаттана тыңдайды;

• ересектер сөздерінің дауысына еліктеуге тырысады, бұл әрине алғашқы сөздерін айтуына ықпал етеді;

• артикуляцияны және жалпы сөйлеу аппаратын дамытуға арналған жаттығулар пайдалы болады.

Баламен үнемі сабақ жүрзігіп айналысу жақсы нәтиже беретіні сөзсіз, бұл бірте-бірте баланы құрдастарының арасында белсенді өмірге әкеледі. Мыналарды да үйрету жөн:

• балалардың ойынын бақылау;

• балаға басқалар ойнайтын ережелерді түсіндіру;

• өз бетінше бірдеңе жасауға немесе іс-әрекетке шешім қабылдауға мүмкіндік беру. Алайда, бұл синдромы бар баланың басқаларға қарағанда тез шаршайтынын ұмытпауымыз керек, сондықтан қажет болған кезде олар демалуы керек.

Даун синдромы бар балалар туыстары мен жақындарының барынша қолдауының арқасында мысалы осы генетикалық патологиямен өмір сүретін заманауи американдық актер Крис Бурк немесе 1997 жылы Канн фестивалінде ең жақсы ер адам рөлі үшін бас жүлдені жеңіп алған Паскаль Дюкен сияқты қатарынан қалмайтын, табысты, алдыңғы қатарлы адам болып өсуі мүмкін. Ата - аналар өздерінің балаларына әлеуметтік бейімделуге және өз жасындағы балалар арасында бақытты болып өсуге өзгеден де жақсы көмектесе алатынын түсінуі керек. Қажырлы еңбек арқылы сіз толыққанды өмір сүруді үйренуге көмектескен ересек балаңыздың сүйіспеншілігі мен ризашылығынан қайтарым табатыны сөзсіз.