ШҚО тауларында мұздақ көлдер зерттелді

ШҚО тауларында мұздақ көлдер зерттелді

         Мұздақ көлдері-мұздықтың қозғалысы кезінде пайда болған су объектілері. Олар өте тұрақсыз және қауіпті болып табылады, кез-келген уақытта еру нәтижесінде жиналған су төменге ақұлап кетуі мүмкін. Мұздақ көлдерін бақылау өте қажетті. Қауіпсіздік мақсатында «Қазселденқорғау» ШҚ филиалының мамандары Сарымсақты өзенінің бассейнінде теңіз деңгейінен 2360 - 2600 метр биіктікте орналасқан көлдерге батиметриялық зерттеу жүргізді.
        «Көлдер қар-жаңбыр сумен толығады. Судың түсі көгілдір, су мөлдір, бұл мұздық қоректенудің жоқтығын көрсетеді. Суды ағызу бір көлден екіншісіне каскадты түрде жүреді. Тексеру кезінде жаңа көшкіндердің, жергілікті және микроселдердің өтуінің іздері табылмағаны анықталды. Көлдердегі су деңгейі тұрақты және толып кету жоқ», - деп атап өтті «Қазселденқорғау» ШҚ филиалының басшысы Советбек Станбеков.
Тереңдікті өлшеу қайықтың «Эхолот» құрылғысының көмегімен жүргізілді. Бұл деректер су астындағы рельефті бақылау және су көлемін анықтау үшін қажет.
Нәтижелер қазіргі уақытта мұздық белсенділік жоқ екенін көрсетті, шөгінділер мен көшкіндердің әсері байқалмайды. Батиметриялық өлшеулердің нәтижелерін өңдегеннен кейін судың көлемі есептеледі, көл бассейнінің конфигурациясының схемасы, көлемнің су деңгейіне тәуелділігінің графигі жасалады.
Сел қаупі бар кезеңнің басынан бастап қар-көшкін учаскелерінде барлығы 154 зерттеу жүргізілді.
Шығыс Қазақстанда барлығы 13 сел қауіпті ошақ бар, олар 4 ауданда – Катон-Қарағай, Зайсан, Алтай және Риддер қаласында орналасқан.

ШҚО ТЖД сел тасқыны кезінде қалай әрекет ету керектігін еске салады:
- Жақындап келе жатқан сел ағынының шуын естігеннен кейін, қуыстың түбінен ағызу бойымен кемінде 50-100 м көтерілу керек.
-Бұл ретте өмірге қауіп төндіретін үлкен салмақтағы тастар алыс қашықтыққа гүрілдеген ағыннан құлауы мүмкін екенін есте ұстаған жөн.
Өз кезегінде ШҚО ТЖД құтқарушылары туристерге еске салады,
Нашар көріну кезінде (тұман) немесе тәуліктің қараңғы уақытында жүруге болмайды. Жаяу серуендеуге шықпас бұрын ауа-райы болжамын анықтаңыз.
Қозғалыс басталмас бұрын, ауа-райы жағдайлары мен кедергілердің ықтималдығын ескере отырып, ықтимал қауіптерді мұқият бағалау керек. Ауа-райы нашарлаған кезде жоғары көтерілудің орнына төмен түсіңіз. Тау маршруттарында жолды мұқият қадағалаңыз және аяқтың астына қараңыз, әсіресе жаңбырдан кейін.
Жарақаттануды болдырмау үшін тік беткейлерге шықпаңыз. Дененің қызып кетуіне, гипотермияға жол бермеңіз. Егер сіз балаларды тауға алып барсаңыз, олар үшін жауапкершілікті есте сақтаңыз, оларды қараусыз қалдырмаңыз.
Өзіңізді жеткілікті сумен қамтамасыз етіңіз. Өзіңізбен бірге компас алыңыз.
Егер сіз бірнеше күнге баратын болсаңыз, онда ұялы телефон нөмірлеріңізді тәулік бойы жұмыс істейтін 112 нөмірі бойынша құтқарушылар бөлімшелерінде қалдырыңыз

 

 

ШҚО ТЖД баспасөз қызметі