Қазақстанда шегірткенің 230-ға жуық түрлері мен кіші түрлері мекендейді

Қазақстанда шегірткенің 230-ға жуық түрлері мен кіші түрлері мекендейді

Республиканың орасан зор аумақтары ауа-райы-климаттық жағдайлармен бірге шегірткелердің 230-ға жуық түрі мен кіші түрлерінің таралуына қолайлы.

Мерзімді жаппай індетке және көші – қонға қабілеттілігіне байланысты ауыл шаруашылығы дақылдары мен алқаптарына жыл сайын шегірткелердің табындық түрлері-күресі республикалық бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын аса қауіпті зиянды организмдер тізбесіне енгізілген итальяндық прус, азиялық және мароккалық шегірткелер үлкен қауіп төндіреді. Шегірткенің әр түрі белгілі бір мекендейтін жерлермен шектелген. Осылайша, азиялық (қоныс аударатын) шегіртке

Қазақстанның батыс, оңтүстік және оңтүстік-шығыс бөліктерінде таралған, итальяндық прус барлық жерде дерлік таралған. Марокко шегірткесі – Жамбыл және Оңтүстік Қазақстан облыстарының аумағында эфемерлі өсімдіктері бар сазды шөлдердің тұрғыны.

Шегірткелер зиянкестерінің бұл түрлері көршілес елдерде де таралған: Ресей Федерациясы мен Қытай Халық Республикасында – итальяндық прус және азиялық шегірткелер, Қырғызстан, Түрікменстан және Өзбекстанда – итальяндық прус және мароккалық шегірткелер. Қазақстан Республикасының географиялық жағдайын ескере отырып, шегірткелердің Қазақстаннан көрші мемлекеттердің аумағына да, іргелес елдерден республика аумағына да қоныс аудару қаупі бар.

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі шегірткеге қарсы күресті толық көлемде жүргізу үшін барлық қажетті шараларды қабылдады және қабылдауда.

Шегіртке зиянкестерінің соңғы өршуі 1999 жылы өңдеуге жататын алаң – 4,4 млн.га құрады, барлығы – 2,4 млн. га өңделді, тиісінше 2,0 млн. га өңделмеген күйінде қалды, нәтижесінде шамамен 220 мың га ауыл шаруашылығы дақылдары бүлінген. 2000 жылы шегіртке зиянкестерімен күресу үшін барлық қажетті шаралар қабылданды. Сонымен, егер өңделетін аумақ 8,1 миллион га болса, онда ол толығымен өңделді. Кейінгі жылдары шегірткелер мекендейтін жерлердің 2004 жылы 505,4 мың гектарға дейін азаюы байқалды. 2005 жылдан бастап алаңдардың біртіндеп өсуі жүрді. Бұл шегірткелердің циклдік дамуына байланысты, олардың санының өсуі әр 10 жыл сайын байқалады.

Ресей Федерациясының Ауыл шаруашылығы министрлігімен 2000 жылғы 14 маусымда, Қытай Халық Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігімен 2002 жылғы 23 желтоқсанда және Өзбекстан Республикасының ауыл және су шаруашылығы министрлігімен 2006 жылғы 20 наурызда қол қойылған шегірткемен және ауыл шаруашылығы дақылдарының басқа да зиянкестері мен ауруларына қарсы күрес жөніндегі өзара ынтымақтастық туралы келісімдерге сәйкес өсімдіктерді қорғау саласында шекара маңындағы елдермен ынтымақтастықты жүзеге асырады.

Көрсетілген құжаттарға сәйкес Ресей Федерациясының, Қытай Халық Республикасының, Өзбекстан Республикасының және Қырғыз Республикасының Ауыл шаруашылығы министрліктерімен фитосанитариялық жағдай туралы ақпарат алмасу жүзеге асырылады.

Мониторинг және химиялық өңдеу жүргізу кезінде шегірткелер зиянкестерінің шектес аумақтарға көшуіне жол бермеу мақсатында жасалған келісімдерді сақтаудың маңыздылығын ескере отырып, шекара маңындағы аумақтарға ерекше назар аударылады.