Өкінішке орай, несие беруші өзінің борышкерінен қарызды өндіріп алуға көмек сұрап, сот орындаушыларға жүгінуге мәжбүр болған жағдайлар сирек емес.
ҚР заңнамасымен сот орындаушыларына кредиторға борышкерден өз міндеттемелерін орындауды талап ету құқығын беретін сот немесе өзге де актілерді орындауға өкілеттік берілген.
Өз өкілеттіктерін іске асыру мақсатында сот орындаушыларына борышкерге шектеуші сипаттағы шараларды қолдану құқығы берілді. Осындай шаралардың бірі борышкердің Қазақстан Республикасынан (бұдан әрі - ҚР) тыс жерлерге шығуын шектеу болып табылады.
Бұл шараны сот орындаушы борышкерге қолданады, ол келесі талаптарға жауап береді:
- берешек сомасы 20 АЕК-тен асады;
- мерзімдік төлемдерді өндіріп алу туралы атқарушылық құжаттарды үш айдан артық орындамау.
Бір қызығы, бұл шараны тек борышкер - жеке тұлғаға ғана емес, заңды тұлғаның басшысына да қолдануға болады.
ҚР-дан шығуға уақытша шектеу борышкер болып табылатын адамға уақытша шектеуді қолдану туралы тиісінше хабарланған күннен бастап бес жұмыс күні өткеннен кейін қолданылады.
Бұл шектеу шарасы өте пәрменді болып табылады, өйткені борышкерге Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге шығу мүмкіндігін бұғаттайды. Көптеген жағдайларда мұндай тыйым борышкердің бизнесіне және оның контрагенттері алдындағы беделіне теріс әсер етуі мүмкін, осыған байланысты борышкер көбінесе өндіріп алушы алдындағы міндеттемелерін тезірек орындауға және қарызды төлеуге тырысады.
Борышкер болып табылатын заңды тұлғаның басшысына Қазақстан Республикасынан шығуына шектеулерді алып тастау мынадай жағдайларда жүргізіледі:
1) "Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы"ҚР Заңының 47-бабында көзделген негіздер бойынша атқарушылық іс жүргізуді тоқтату;
2) Мерзімдік өндіріп алу туралы атқарушылық іс жүргізу бойынша берешектің болмауы;
3) Атқарушылық құжатты соттың немесе құжатты берген басқа органның талабы бойынша орындаусыз қайтару;
4) Өндіріп алушының өтініштері;
5) Басшының ауысуы;
6) Атқарушылық іс жүргізуді қозғау туралы сот орындаушысының қаулысының күші жойылды.