Қазақстандағы жастар саясаты
Қазақстандағы жастар саясаты
Жастар саясаты кез-келген елдің мемлекеттік стратегиясының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады, әсіресе жастар халықтың едәуір бөлігін құрайтын мемлекеттерде. Қазақстан қарқынды дамып келе жатқан экономикасы және қарқынды дамып келе жатқан әлеуметтік ландшафты бар ел бола отырып, тиімді жастар саясатын қалыптастыруға және іске асыруға ерекше назар аударады. Бұл процестің маңызды аспектісі жастардың елдің қоғамдық, саяси және экономикалық өміріне белсенді қатысуын қамтамасыз ету, олардың өзін-өзі жүзеге асыруы мен кәсіби өсуіне жағдай жасау болып табылады.
Еліміздің дамуы үшін жастар саясатының маңызы
Статистика мәліметтері бойынша, 14 пен 29 жас аралығындағы жастар Қазақстан халқының шамамен 25% құрайды. Бұл дегеніміз, елдің болашағы жастарға байланысты: оның инновациялық әлеуеті, әлеуметтік тұрақтылық деңгейі, мәдени дамуы мен еңбек ресурстары. Осыны ескере отырып, Қазақстанның жастар саясаты жастардың өсуі үшін қолайлы жағдайлар жасауға, олардың бастамаларын қолдауға, сондай-ақ олардың әлеуметтік қорғалуы мен жұмыспен қамтылуын қамтамасыз етуге бағытталған.
Қазақстандағы жастар саясатының негізгі бағыттары
Қазақстанның жастар саясаты бірнеше негізгі бағыттарды қамтиды, олардың ішінде:
- Білім және кәсіби дайындық. Жастар саясатының маңызды міндеті жастардың сапалы білім алуы мен кәсіби өсуі үшін жағдай жасау болып табылады. Қазақстан студенттер мен жас мамандарды ынталандыратын білім беру гранттары жүйесін белсенді дамытуда. Сондай-ақ, сыни ойлау мен практикалық дағдыларды дамытуға бағытталған жоғары оқу орындарында білім беру бағдарламаларын жаңғырту үрдісі байқалады.
- Жұмыспен қамту және кәсіпкерлік. Басым бағыттардың бірі жастарды жұмысқа орналастыруға көмектесу болып табылады. Соңғы жылдары "Жастар – 2020" сияқты жас мамандарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесуге бағытталған бағдарламалар, сондай-ақ жас кәсіпкер қаржылық көмек, консультациялар және білім беру бағдарламаларына қол жеткізе алатын жастар кәсіпкерлігін қолдау жөніндегі жобалар белсенді дамып келеді.
- Жастар бастамаларын әлеуметтік қорғау және қолдау. Жастар саясатының маңызды аспектісі-жастардың құқықтарын қорғау, әсіресе денсаулық сақтау, тұрғын үй, әлеуметтік қорғау. Жас отбасылар үшін тұрғын үйдің қолжетімділігін қамтамасыз ету, денсаулық сақтау саласында жас ұрпаққа жағдай жасау және нашақорлыққа қарсы күрес мәселелеріне ерекше назар аударылады.
- Белсенді азаматтық және жастарды қоғамдық өмірге тарту. Соңғы жылдары Қазақстанда жастар арасында азаматтық жауапкершілік пен бастамашылықты қалыптастыруға ықпал ететін волонтерлік қызмет пен жастардың қоғамдық ұйымдары белсенді дамып келеді. Жастардың азаматтық ұстанымын нығайту, оларды білдіру және саяси процестерге қатысу үшін платформалар құру маңызды міндет болып табылады.
Мемлекеттік бағдарламалар мен бастамалар
Қазақстанда жастарды қолдауға бағытталған бірнеше Мемлекеттік бағдарламалар мен стратегиялар бар. Негізгі құжаттардың бірі "Қазақстан Республикасында жастар саясатын іске асырудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы"болып табылады. Осы бағдарлама шеңберінде білім беру сапасын жақсарту, жұмысқа орналасуға жәрдемдесу, жастардың шығармашылық бастамаларын қолдау және салауатты өмір салтын қалыптастыру жөніндегі шаралар көзделген.
Сондай-ақ, мемлекеттік саясаттың маңызды элементі жастар ұйымдарын қолдау болып табылады. Соңғы жылдары мемлекеттік құрылымдар мен жастармен жұмыс істейтін түрлі қоғамдық ұйымдар арасындағы өзара іс-қимыл айтарлықтай өсті. Бұған Жастар парламенті сияқты жаңа институттар құру, сондай-ақ еріктілік пен жастар көшбасшылығын дамытуға бағытталған бастамаларды қолдау кіреді.
Жастар саясатының мәселелері мен сын-қатерлері
Жастар саясатын іске асырудағы жетістіктерге қарамастан, Қазақстан алдында тұрған бірқатар сын-қатерлер мен проблемалар бар. Олардың ішінде:
- Еңбек көші-қоны. Көптеген жастар, әсіресе ауылдық жерлерден, шетелде жақсы өмір іздеу үшін елден кетеді. Бұл білікті кадрлардың ағып кетуіне және ішкі әлеуеттің төмендеуіне әкеледі.
- Жастар арасындағы жұмыссыздық. Жұмыспен қамту бағдарламаларына қарамастан, жастар жұмыссыздығы мәселесі өзекті болып қала береді. Көбінесе жастар тәжірибенің жетіспеушілігі немесе Біліктіліктің жұмыс берушілердің талаптарына сәйкес келмеуі проблемасына тап болады.
- Әлеуметтік сенімсіздік. Жастар, әсіресе табысы төмен отбасылар, Медициналық және әлеуметтік қызметтерге қол жеткізуде қиындықтарға тап болады. Бұл олардың экономикалық және әлеуметтік өмірге қатысуын қиындатады.
- Мүмкіндіктер теңсіздігі. Қазақстанда қалалар мен ауылдық жерлерде жастардың мүмкіндіктерінде айтарлықтай алшақтық бар. Ірі қалалардағы жастар жақсы білім алуға, сондай-ақ көбірек жұмыс орындарына қол жеткізе алады, бұл аймақтар арасында теңсіздік тудырады.
Жастар саясатының болашағы мен болашағы
Қазақстандағы жастар саясатының болашағы білім беру және еңбек бағдарламаларын одан әрі жаңғыртумен, әлеуметтік қорғалуды жақсартумен және жастардың саяси процестерге тартылуымен байланысты. Білім беру мен кәсіптік даярлыққа инновациялық әдістерді енгізу, стартап-экожүйелерді дамыту және әлеуметтік ұтқырлық деңгейін арттыру маңызды қадам болады.
Бұдан басқа, халықаралық жастар ұйымдарымен өзара іс-қимылды күшейту және Қазақстанның халықаралық жастар жобаларына қатысуын кеңейту қажет. Бұл Қазақстан жастарын жаһандық үдерістерге біріктіріп қана қоймай, ішкі мәселелерді шешу үшін халықаралық тәжірибені тартуға көмектеседі.
Қазақстанның жастар саясаты белсенді даму сатысында және жастардың өзекті әлеуметтік және экономикалық мәселелерін шешуге бағытталған. Қоғамдық және экономикалық жағдайлардың тез өзгеруін ескере отырып, әр жас тобы мен аймақтың ерекшеліктерін ескере отырып, жастарды қолдауға бағытталған бағдарламаларды жетілдіруді жалғастыру қажет. Жастардың елдің саяси және экономикалық өміріне кешенді көзқарасы мен белсенді қатысуы ғана болашақта Қазақстанның алдында тұрған міндеттерді тиімді шешуге мүмкіндік береді.