
Улы өсімдіктер – өсіп тұрған кезінде адам мен жануарлардың улануын тудыратын улы заттарды өндіріп жинақтайды. Бұл заттар ағзаның түрлі жүйелеріне, соның ішінде жүйке, жүрек-тамыр және ас қорыту жүйелеріне әсер етіп, денсаулықтың бұзылуына әкеп соқтыруы мүмкін.

Улы өсімдіктермен уланудың алдын алу келесі сақтық шараларынан тұрады:
- Қаншалықты тартымды көрінсе де, бейтаныс жидектердің, жапырақтардың немесе өсімдік сабақтарының дәмін татуға болмайды;
- Тіпті бейтаныс өсімдіктерге қол тигізбеген жөн, өйткені күйіп қалу немесе аллергиялық реакцияның пайда болу қаупі бар.

Улы өсімдіктерге мыналар жатады: қара ырғай, қарға көз, сасық меңдуана, убалдырған, қазанақ, қара меңдуана. Улы өсімдіктерді иіскеген не шырыны теріге тиген кезде де олардан бөлінетін улы заттармен улану қауіпі бар. Уытты затты жидектерді, жапырақтарды, тамырларды ішке қабылдаған жағдайда уланудың ең ауыр түріне тап болуға болады. Жорықтар, орманда, саябақта серуендеу кезінде белгісіз өсімдіктерге қол тигізбеген жөн.

Уланудың алғашқы белгілері байқалған кезде дереу дәрігерге жүгіну керек.

Улы өсімдіктермен улану жағдайларын болдырмау үшін қажет:
- тұрғындармен, әсіресе балалармен улы өсімдіктердің зияны және оларды жеуге болмайтындығы, сонымен қатар табиғатта өзін-өзі ұстау ережелері туралы түсіндіру сипатындағы әңгімелер жүргізу;
- орманда немесе саябақта жорықтар не серуендеу кезінде бейтаныс өсімдіктерге қол тигізбеу, олардың дәмін тартпау, жабайы жидектер мен шығу тегі белгісіз жемістерді жеуге болмайды;

Уланудың алғашқы белгілерінде (жүрек айну, құсу, іштің ауыруы, бас айналу және т.б.) шұғыл медициналық көмекке жүгіну керек.

Есте сақтаған жөн:
• Ешқашан белгісіз өсімдіктерді жеуге болмайды.
• Улы өсімдіктерді қолыңызбен ұстамаңыз, әсіресе жараларыңыз немесе теріңіз зақымдалған болса.
• Уланғаныңыз туралы күдік пайда болса, бірден медициналық көмекке жүгініңіз.
• Балаларға табиғатта өзін-өзі ұстау ережелерін үйрету және улы өсімдіктердің зияны туралы мәлімет беру керек.